Windows 11

Συνταξη / Επιμελεια: Θεόδωρος Χατζηκώστας | 28 Ιουνιου 2021
Posted in λογισμικό - Λειτουργικά Συστήματα

Και εκεί που είχαμε ξεχάσει τις τυμπανοκρουσίες της Microsoft κάθε 3 χρόνια, έρχεται η διαρροή και σχεδόν μαζί, η ανακοίνωση των Windows 11. Διάολε, πέρασαν έξι (6) ολόκληρα χρόνια με τα Windows 10, γιατί να αλλάζουμε και πάλι;

Κάθε φορά τα ίδια

Δεν αναφέρομαι στην Microsoft, αναφέρομαι στον εαυτό μου. Κάθε φορά που πάω να γράψω για νέα έκδοση των Windows, επαναλαμβάνω (κατ)αναγκαστικά τα ίδια και τα ίδια και τα ίδια ως εισαγωγή, γιατί πολύ απλά είναι ορθό να βλέπουμε την μεγάλη εικόνα και όχι το πόσο curved είναι τα νέα εικονίδια. Το τελευταίο δεν το αναφέρω τυχαία: Ο όρος «νέο λειτουργικό σύστημα» στα χρόνια που καλύπτω την εξέλιξη των Windows είναι απόλυτα στρεβλά συνυφασμένος με το graphics interface. Ο εκάστοτε reviewer τρώει το 1/2 του κειμένου του, με τον νέο ήχο εκκίνησης, με τις γραμμές που είναι πιο στρογγυλεμένες σε σχέση με πριν, τα νέα εικονίδια ή την μπάρα που ήταν αριστερά και την έβαλαν κέντρο by default (αλλά που θα μπορείτε να την ξαναβάλετε αριστερά).

Η κατάρα της επιτυχίας

Δεν ξέρω πόσες εγκαταστάσεις έχω κάνει στη ζωή μου. Αυτό που ξέρω είναι πως όταν κάποιος συνηθίσει σε ένα interface, δεν θέλει να το αλλάξει. Η Microsoft έχει κάνει φιλότιμες προσπάθειες, εξαφανίζοντας λ.χ. ακόμη και τον «υπολογιστή μου» από την επιφάνεια εργασίας, αλλά και πάλι, οι περισσότεροι παλιοί χρήστες επιστρέφουν στο παλιό interface, μικραίνουν το search bar και εξαφανίζουν την Cortana.

Η Microsoft είναι πραγματικά παγιδευμένη τόσο στην επιτυχία του (παλιού) interface όσο και στο γεγονός πως δεν πουλάει συνδυαστικά hardware και software όπως η Apple. Η Cortana ακόμη και αν ήταν το καταπληκτικότερο software ever, από τη στιγμή που τα σταθερά desktop PC δεν έχουν μικρόφωνο ή κάμερα με μικρόφωνο, είναι απλά μια αποτυχία!

Γιατί ένα καταραμένο UI να αλλάξει το όνομα;

Έχω ξαναγράψει πως αν κάποιος έλεγχε την version number των Bluetooth drivers των Windows 10, θα συνειδητοποιούσε πως αυτοί γράφτηκαν στην εποχή των… Vista και απλά μεταφέρθηκαν στη νέα έκδοση (όπως συνέβαινε για χρόνια με το paint, το wordpad, τη ζωγραφική, κ.λπ.). Τα Windows 10 δεν προήλθαν από παρθενογέννεση. Έχουν ΠΟΛΥ κώδικα από πολύ παλαιότερες εκδόσεις του ίδιου λειτουργικού και αντί η  Microsoft να κάτσει να τις βελτιώσει, κάθεται και παίζει με νέο interface λες και είχε κάποιος πρόβλημα με το παλιό! Τα Windows 10 σε όλη τη ζωή τους είχαν δέκα (10) μεγάλα updates, που αν τα συσχετίζαμε με τον τρόπο που διορθώθηκαν λ.χ. τα Windows Vista (θεωρώντας κάθε δύο updates ως service pack και κάθε τρίτο ως νέα release) τότε αυτή τη στιγμή θα έπρεπε να είμαστε στα Windows 13 SP1. Όμως αντ΄αυτού, μείναμε στα 10άρια, με το interface τους να δέχεται κατά καιρούς, μικρά αισθητικά λίφτινγκ. Όχι αρκετά όμως για να βγει νέα ονομασία!

Αλλάζουν οι καιροί...

Δεν βρισκόμαστε στο 1990 -οι νέες τεχνολογίες δεν έρχονται από το πουθενά, αιφνιδιαστικά. Οι περισσότεροι γίγαντες της πληροφορικής (Microsoft included) συμμετέχουν στα κονσόρτσιουμ που επεξεργάζονται νέα πρότυπα και πρωτόκολλά και έτσι αυτά προστίθενται στον πυρήνα, γρήγορα και ανεπαίσθητα. Βγαίνει το NVMe2.0 πρότυπο; Η Microsoft θα ξοδέψει τόνους ενέργειας για να το περιλάβει στο λειτουργικό της, και ο χρήστης δεν θα το μάθει ποτέ (είναι περίπου σαν τις διαφημίσεις αυτοκινήτων που αναφέρουν πως έχει Bluetooth και start button την ίδια ώρα που ο μηχανικός έφαγε πενήντα χιλιάδες εργατοώρες για να φτιάξει ένα πιο άκαμπτο και ασφαλές πλαίσιο που κανείς δεν νοιάζεται)!

Από την άλλη, υπάρχει και το κόλπο του να αποτρέπεις (χωρίς λόγο) τις νέες τεχνολογίες να εισέλθουν σε παλαιότερες εκδόσεις του λειτουργικού σου, ώστε να πιέσεις τους χρήστες να αναβαθμιστούν. Είναι νωπή ακόμη η ιστορία του DirectX12 που η Microsoft απέκοψε από τα Windows 7 -μια καθαρά εσκεμμένη απόφαση που εν τέλει πήρε πίσω (μερικώς).

Windows 11: Και όμως είναι τόσο διαφορετικά!

Κάποιος θα μπορούσε να πει πως η Microsoft έδωσε το νέο interface απλά για να καταδείξει την διαφορετικότητα από τα Windows 10 και πως η μεγάλη εξέλιξη είναι η λυσσαλέα προσήλωση στο PC gaming. Υπάρχουν βίντεο που σατιρίζουν το πόσες φορές αναφέρθηκε στην παρουσίαση των Windows 11 η λέξη game. Νοιάζεται η Microsoft τόσο πολύ;

Όχι! Τα παιχνίδια είναι και αυτά ένα προπέτασμα καπνού, ένα feature που ενισχύει μεν τόσο το PC gaming όσο και το Xbox, αλλά δεν είναι αυτό το θέμα των 11. Το ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ θέμα των Windows 11 είναι η όλο και πιο πιεστική προσπάθεια να μπει ο χρήστης επιτέλους στο οικοσύστημα!

Σκεφτείτε το λίγο: Η «δωρεάν» αναβάθμιση από 7/8/8.1 σε Windows 10 έπρεπε να κρατήσει για ένα χρόνο και τελικά κράτησε… για πάντα και θα συνεχιστεί και στα Windows 11! Παράλληλα, κάποιος μπορεί να αγοράσει άδεια των Windows από καταστήματα online σε μια τιμή-υποδιαίρεση της DSP. Τυχαίο; Όχι κύριοι. Η Microsoft κατανοεί! Κατανοεί πως όπως το PC ξέφυγε από τα χέρια της IBM, έτσι και τα Windows ξέφυγαν από τα δικά της. Το να χρεώνει €150 κάθε τρία χρόνια και να τρώει βρίσιμο για τα επόμενα δύο, δεν είναι κάτι θεμιτό. Η Microsoft νιώθει τρομερά άβολα διότι έχει μεν το δημοφιλέστερο λειτουργικό σύστημα στη Γη, αλλά από την άλλη δεν το αξιοποιεί ώστε να βγάζει τζάμπα λεφτά από τον κόπο των άλλων (AppStore) όπως κάνουν εδώ και χρόνια η Apple και η Google.

Ως αποτέλεσμα αυτής της διαπίστωσης (πως τα τζάμπα λεφτά είναι καί περισσότερα καί ευκολότερα καί πιο εγγυημένα), η μόνη έγνοια της Microsoft από τα Windows 8 και μετά, είναι μία: Να αναβαθμιστεί το store και να αναγκάσει τον χρήστη να χρησιμοποιεί online λογαριασμό της Microsoft! Όσα features, όση ασφάλεια ή κομφόρ και να φέρνουν τα Windows 11, να είστε σίγουροι πως το μεγάλο θέμα, είναι ο χρήστης να ξαναμπεί στον στάβλο, το τζίνι να επιστρέψει στο μπουκάλί του και η Microsoft να κάθεται και να λαμβάνει 15% ποσοστό από τον εκάστοτε developer! Υπό αυτή δε την έννοια, είναι μάλλον περίεργο που η Microsoft δεν προσφέρει το νέο της λειτουργικό, εντελώς δωρεάν για όλους!

Η λίστα με το τί  νέο φέρνουν τα Windows 11:

1. Καταναγκαστική χρήση Microsoft account

Όπως ειπώθηκε, ο χρήστης πλέον δεν θα μπορεί να κάνει offline εγκατάσταση με τοπικό account. Αυτό, στην πράξη, δεν γνωρίζουμε πώς θα λειτουργήσει σε επίπεδο εταιρειών όπως και σε επίπεδο επιτροπής ανταγωνισμού σε Ευρώπη και ΗΠΑ, αλλά όπως και να έχει, η Microsoft το έχει βάλει ως στόχο.

2. Κατάργηση της 32bit version

Αυτό είναι κάτι θετικό, γιατί η παράλληλη εξέλιξη των x64 και x86 εκδόσεων ήταν κάτι που (ελπίζαμε) να καταργηθεί ήδη από τα Windows 8. Κάλλιο αργά παρά ποτέ...

3. UEFI και TPM2 για περισσότερη ασφάλεια (?)

Ο υπολογιστής θα πρέπει να υποστηρίζει TPM2 και η εγκατάσταση γίνεται πλέον ΜΟΝΟ μέσω UEFI BIOS. Ξεχάστε τα compatibility/legacy modes κ.λπ. Στην πράξη, ειδικά όσον αφορά το TPM, μπορεί αυτό να προσφέρει περισσότερη ασφάλεια σε έναν κόσμο που αλλάζει συνέχεια, αλλά ας μην κοροϊδευόμαστε: Οι άνθρωποι είναι ο αδύναμος κρίκος στην ασφάλεια, όχι το αν οι ψηφιακές υπογραφές των encrypted drives θα αποθηκευτούν με ασφάλεια.

Η Microsoft σίγουρα, θα ρίξει νερό στο κρασί της, όσον αφορά το TPM είτε της αρέσει είτε όχι. Δεν είναι μόνο το γεγονός πως αποκλείονται οι Ryzen 1^ης γενιάς ή οι επεξεργαστές της Intel πριν την 9^η γενιά. Είναι το γεγονός πως ακόμη και σε συστήματα πιο σύγχρονα (λ.χ. στη μητρική X570 UD που κατέχω), το TPM δεν είναι παρών –απλά υπάρχει υποδοχή για να αγοραστεί ξεχωριστά (με κόστος που κάποτε μπορεί να ήταν €25 τη στιγμή που τώρα αυτό έχει... εκτοξευτεί στα… €100+).

4. Κάρτα γραφικών DirectX12, 64GB δίσκος, 4GB RAM κατ' ελάχιστον.

Και εδώ όλα δείχνουν λογικά. Αν έχετε μια DirectX 9.1 κάρτα, παραμείνετε ευτυχισμένος στα Windows 7 –άλλωστε θα ήταν περίεργο να είχατε μητρική με TPM2.0 και κάρτα παλιότερη από μία GT4xx!

5. Gaming!

Η λέξη που αναφέρθηκε περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη στην επίσημη (προ)παρουσίαση δεν ήταν άλλη από το gaming. Xbox game pass, AutoHDR, DirectStorage για να φορτώνουν τα παιχνίδια (τα textures υποψιάζομαι) απ' ευθείας από το NVMe drive στην VRAM. Μπράβο στην Microsoft. Ανιδιοτελώς εννοείται – όχι για να ενισχύσει την θέση του Xbox και των Windows στο κομμάτι αυτό!

6. Android Apps

Η Microsoft συνεχίζει την επίθεση αγάπης προς το Android, επιτρέποντας μας να τρέχουμε εφαρμογές του, στα Windows. Γιατί το κάνει αυτό και γιατί κάποιος να θέλει να τρέξει μία mobile app σε σταθερό υπολογιστή ακόμη κι αν έχει touch screen monitor; Μεγάλη συζήτηση!

6. Microsoft Teams (ή αλλιώς, ακόμη περισσότερο bloatware)

Μήπως νιώθατε πως το Skype, το Microsoft Office, η Cortana το Xbox gaming bar και τα λοιπά, τρώνε τζάμπα χώρο στο δίσκο σας; Αν ναι, νιώστε χαρούμενοι, καθώς μαζί με την εγκατάσταση των Windows 11, θα τρώτε στη μάπα και το Teams είτε το χρησιμοποιείτε, είτε όχι! Για όλα τα παραπάνω (και ακόμη περισσότερα), υπάρχει μόνο μία ελπίδα: Windows 11 decrapifier, στα βήματα αυτού εδώ...

7. Interface

Δεν αναφέραμε πολλά για το interface και ούτε θα το κάνουμε. Δεν θα ξοδέψουμε χρόνο για τα νέα minimize και τις νέες καμπύλες ή για το πόσο η Microsoft «έκλεψε» την Apple. Αρκετά με τα καραγκιοζιλίκια κάθε φορά που βγαίνει νέα έκδοση!

Επίλογος

Ο μέσος χρήστης θα δει πολύ λίγα καλά και πολύ περισσότερα κακά με τα Windows 11. Το μεγάλο ζόρι της Microsoft ΔΕΝ είναι να απαλλαγεί από τις 32bit εκδόσεις, ή το παλιό hardware γενικώς (1-core non-64bit CPUs, <4GB RAM, <64GB SSD, non-DirectX12 GPUs). Το ζόρι της, δεν είναι να αυξήσει την παγκόσμια ασφάλεια (να βάλει bitlocker ο κυρ-μήτσος που στο καθαριστήριο του οι πυκνωτές γύρω από την CPU μοιάζουν με σκασμένα αυγά από το Alien). Το ζόρι της, δεν είναι να μετατρέψει τα Windows σε πιο gaming friendly περιβάλλον.

Πρέπει να το βάλουμε καλά στο μυαλό μας, πως το μεγάλο ζόρι της Microsoft είναι το πώς θα βάλει χέρι στις πωλήσεις software, μέσω του Windows Store! Ήδη μια πρόγευση αυτού ήταν η γέννηση των Windows 10S (που δεν επέτρεπαν εγκατάσταση λογισμικού εκτός AppStore). Τα Windows 11 είναι το επόμενο λογικό βήμα και ο μόνος λόγος ύπαρξης τους (και όχι μετονομασίας τους λ.χ. σε Windows 10 Build 20211) είναι γιατί μόνο έτσι η Microsoft θα έχει το ηθικό και ίσως νομικό πάτημα στο να «εκβιάσει» τους χρήστες προκειμένου να εισέλθουν στο οικοσύστημα της.

Μέχρι την τελική πρώτη έκδοση των 11 να είστε σίγουροι πως πολλά θα αλλάξουν. Η Microsoft πετάει άδεια και περιμένει να δει πώς θα αντιδράσουν αγορές, χρήστες και κυβερνήσεις στα σχέδια της. Μέχρι εκείνη τη μέρα, Windows XP, εε Windows 7, εε, Windows 10 uber alles!

ΥΓ. Η Microsoft στις πρώτες προσπάθειες της στο AppStore ζητούσε το.. 30% των κερδών και αργότερα το έριξε στο 5%.  Στα Windows 11 η Microsoft δείχνει large και δεν ζητάει ποσοστό από παιχνίδια που χρησιμοποιούν δική τους «μηχανή» ενώ για αυτά που χρησιμοποιούν δικό της API (Εννοούν το DirectX12 για να καταλάβω; Την βάψαμε όλοι) το ποσοστό που θα ζητάει από κάθε πώληση θα κυμαίνεται μεταξύ 12 και 15%!