Wikileaks: Ο «ανώνυµος πληροφοριοδότης» του ίντερνετ σήµερα

12 Ιουνιου 2010
Posted in Επικαιρότητα

Από το 2007, ο ιστότοπος Wikileaks αποκαλύπτει «ευαίσθητα» έγγραφα, προστατεύοντας την ανωνυµία των πηγών του. Το νέο του σχέδιο είναι να γίνει η Ισλανδία το νοµικό άσυλο της ελευθερίας της έκφρασης στο ίντερνετ...

Είναι καλοκαίρι του 2009, η χρηµατοπιστωτική κρίση που πλήττει την Ισλανδία επιδεινώνεται και έχει αρχίσει δικαστική έρευνα για να διαπιστωθεί αν οι διοικητές των τραπεζών που ήταν υπεύθυνες για την καταστροφή, παραβίασαν τον νόµο για να πλουτίσουν. Ένα πρωί, ο Κρίστιν Χράφνσον, ρεπόρτερ στο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο RUV, δέχεται ένα ανώνυµο µήνυµα που τον πληροφορεί ότι έγγραφα που ξεσκεπάζουν τους πτωχευµένους ισλανδούς τραπεζίτες δηµοσιεύονται στο Ιντερνετ. Με’ ένα κλικ στη σύνδεση που του έστειλαν µπήκε σ’ έναν ιστότοπο µε την ονοµασία Wikileaks, τον οποίο δεν είχε ξανακούσει: «Δεν πίστευα στα µάτια µου. Υπήρχαν τα βιβλία λογαριασµών της τράπεζας Κaupthing, ηλεκτρονική αλληλογραφία, πρακτικά µυστικών συναντήσεων. Από τα έγγραφα φαινόταν κυρίως ότι οι πιο µεγάλοι δανειολήπτες της τράπεζας ήταν οι ιδιοκτήτες τους, εγγυούνταν οι ίδιοι για τον εαυτό τους». Επειτα από έλεγχο, ο Κρίστιν Χράφνσον κατέληξε στο συµπέρασµα ότι τα έγγραφα αυτά είναι αυθεντικά και ετοίµασε µια σειρά από ρεπορτάζ.

Οµως στις 2 Αυγούστου, λίγο πριν αρχίσουν οι ειδήσεις, το RUV έλαβε µια εντολή από δικαστήριο του Ρέικιαβικ, η οποία απαγόρευε τη µετάδοση ενός από τα ρεπορτάζ λόγω παραβίασης του τραπεζικού απορρήτου. Οι δηµοσιογράφοι εξήγησαν από την τηλεόραση αυτό που συνέβη και παρουσίασαν τη διεύθυνση του ιστοτόπου: Wikileaks.org, από την αγγλική λέξη leak, που σηµαίνει διαρροή. Ο Χράφνσον ήξερε πως το αποτέλεσµα θα ήταν άµεσο: «Εδώ η πτώχευση των τραπεζών είναι ένα εξαιρετικά ευαίσθητο θέµα. Ολος ο πληθυσµός έσπευσε στο Ιντερνετ για να δει τα ντοκουµέντα». Τέσσερις µήνες αργότερα, το δικαστήριο, διαπιστώνοντας την αδυναµία του, ήρε την απαγόρευσή. Για τους Ισλανδούς, ο ιστότοπος Wikileaks έγινε ένα είδος εθνικού ήρωα.

Ο ιστότοπος δηµιουργήθηκε το 2007 ως παγκόσµιο καταφύγιο των ανθρώπων που αποφασίζουν να καταγγείλουν παράνοµες πράξεις του αφεντικού τους, του προϊσταµένου τους ή κάποιου πολιτικού υπεύθυνου και οι οποίοι κατέχουν έγγραφα που αποδεικνύουν τις κατηγορίες τους, αλλά θέλουν να παραµείνουν ανώνυµοι φοβούµενοι τα αντίποινα. Μέσα σε τρία χρόνια, ο ιστότοπος έχει δεχθεί χιλιάδες κείµενα και εικόνες που καταγγέλλουν κρούσµατα διαφθοράς ή κατάχρησης. Τον διαχειρίζονται πολύ διακριτικά πέντε άνθρωποι, ο ένας από τους οποίους, ο Τζούλιαν Ασάντζ, είναι ο εκπρόσωπός του.

Χρηµατοδότηση

Αδύνατο σηµείο: η χρηµατοδότηση, η οποία εξασφαλίζεται αποκλειστικά από τις δωρεές συµπαθούντων. Στα τέλη του 2009, θύµα της επιτυχίας του, ο Wikileaks είδε το κόστος του να ανεβαίνει κατακόρυφα, ενώ οι εισπράξεις έµειναν στάσιµες. Οι επικεφαλής του αποφάσισαν τότε να τον κλείσουν προσωρινά, υποχρεώνοντας τους υποστηρικτές του να ασχοληθούν σοβαρότερα µε τη συγκέντρωση δωρεών. Αποστολή εξετελέσθη: στα τέλη Μαΐου 2010, ο Wikileaks είχε συγκεντρώσει πάνω από 700.000 δολάρια (580.000 ευρώ) και ο ιστότοπος µπόρεσε να ξανανοίξει.

Τράπεζα δεδοµένων χωρίς λογοκρισία

Τον Δεκέμβριο του 2009, ο Τζούλιαν Ασάντζ έφτασε προσκεκληµένος στην Ισλανδία έχοντας κατά νου ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο: να γίνει η χώρα αυτή ένα απαραβίαστο άσυλο για τα ψηφιακά ντοκουµέντα που απειλούνται µε λογοκρισία ή καταστροφή σε άλλες χώρες. Για να γίνει αυτό, πρέπει να αλλάξει σε βάθος η εθνική νοµοθεσία για την ελευθερία της έκφρασης και πολλοί ισλανδοί πολιτικοί υπεύθυνοι έχουν στραφεί προς αυτήν την κατεύθυνση. Η υπουργός Παιδείας, Πολιτισµού και ΜΜΕ Κατρίν Γιακοµπσντότιρ, µέλος των αριστερών Πρασίνων, ενδιαφέρεται πολύ για την πρωτοβουλία και ετοιµάζει ήδη µια µεταρρύθµιση της νοµοθεσίας περί Τύπου. Σύµφωνα µε τον Σµάρι Μακάρθι, 26 ετών, υπεύθυνο της πανεπιστηµιακής ένωσης Ισλανδική Εταιρεία Ψηφιακής Ελευθερίας, «αυτό που κοστίζει περισσότερο στη λειτουργία ενός κέντρου δεδοµένων πληροφορικής είναι να διατηρούνται τα µηχανήµατα κρύα. Οµως εδώ, µε το κλίµα µας, θα µπορέσουµε να εγκαταστήσουµε συστήµατα φυσικής ψύχρανσης.

Επιπλέον, το ηλεκτρικό είναι εδώ από τα λιγότερο ακριβά στον κόσµο. Επίσης, είµαστε συνδεδεµένοι προς Ανατολάς και προς Δυσµάς µε τρία υποβρύχια καλώδια οπτικών ινών και χρησιµοποιούµε µόλις το 2% των δυνατοτήτων τους. Οι ξένοι µπορούν να έρθουν, έχουµε περιθώριο».

07/06/2010 - tanea.gr

Μάλλον καιρός είναι να μαθευτεί και στην Ελλάδα η ιστοσελίδα Wikileaks!...