Το μυαλό μας δουλεύει σαν το διαδίκτυο

14 Αυγουστου 2010
Posted in Επικαιρότητα

Νέες έρευνες ήρθαν να ρίξουν φως στα μυστήρια του εγκεφάλου. Τώρα οι επιστήμονες μάς λένε ότι το μυαλό δεν λειτουργεί σαν μία κάθετα ιεραρχημένη επιχείρηση, αλλά ακολουθεί τις παράλληλες διασυνδέσεις και τους υπερκειμενικούς (hypertext) κανόνες του Διαδικτύου.

Αν και -για ευνόητους λόγους- τα πρώτα πειράματα διενεργήθηκαν σε μυαλό ποντικού, υπάρχει, σύμφωνα με τους επιστήμονες, ευθεία αναλογία με τον τρόπο που λειτουργεί ο εγκέφαλος όλων των θηλαστικών, συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπου.

Το παλαιό νευρολογικό πρότυπο, που αίρει την καταγωγή του από τον 19ο αιώνα και ακόμη επικρατεί στους επιστημονικούς κύκλους, δέχτηκε ισχυρό πλήγμα από τα τελευταία ευρήματα. Οι κατεστημένες αντιλήψεις παρομοίωναν τη δομή και τη λειτουργία του μυαλού με εκείνη μίας μεγάλης εμπορικής φίρμας: τα διάφορα ανεξάρτητα τμήματα στέλνουν μηνύματα από «τα κάτω» προς «τα επάνω», δηλαδή προς τη διεύθυνση, και λαμβάνουν από «τα επάνω», δηλαδή πάλι από την κεντρική εξουσία, εντολές που κατευθύνονται προς «τα κάτω». Στο μυαλό των νευρολόγων, η κάθετη, πυραμιδική διάρθρωση μίας τέτοιας επιχείρησης απεικόνιζε χοντρικά την ίδια τη λειτουργία του εγκεφάλου.

Ο δρ Λάρι Σουάνσον του Πανεπιστημίου της Νότιας Καλιφόρνιας δήλωσε στο BBC ότι «προκαλεί κατάπληξη το πόσο το παλαιό μοντέλο της εταιρικής δομής στη λειτουργία του εγκεφάλου επηρεάζει ακόμη και σήμερα την επιστήμη της Νευρολογίας». Ο Σουάνσον μαζί με τον συνάδελφό του δρα Ρίτσαρντ Τόμσον απομόνωσαν ένας μικρό μέρος του εγκεφάλου ενός ποντικού και εφάρμοσαν μία νέα τεχνική για να παρακολουθήσουν τη συμπεριφορά των «ανιχνευτών». Πρόκειται για μόρια που περιέχουν πληροφορία και δρουν ανεξαρτήτως της κίνησης των νευρικών σημάτων. Ανακαλύφθηκαν δύο τέτοια στο ίδιο μέρος την ίδια χρονική στιγμή. Το ένα έδειχνε από πού έρχονταν τα εγκεφαλικά σήματα και το άλλο προς τα πού αυτά κατευθύνονταν.

Αυτό αντιστρατεύεται την αντίληψη περί εταιρικής δομής και ανατρέπει το «πάνω-κάτω» μοντέλο. Αποκαλύπτει ότι οι διασυνδέσεις μεταξύ των τμημάτων του εγκεφάλου δεν είναι γραμμικές, αλλά σχηματίζουν κύκλωμα όπου η πληροφορία πηγαινοέρχεται σύμφωνα με τους κανόνες της ανάδρασης, γνωστούς μας από την επιστήμη της Πληροφορικής. Μηνύματα λαμβάνονται και αποστέλλονται σχηματίζοντας επάλληλα οριζόντια δίκτυα που και αυτά όμως επικοινωνούν μεταξύ τους.

Σκεφτείτε τα γνωστά μας links του ίντερνετ. Κάνεις κλικ κάπου και σε πάει κάπου αλλού είτε σε συναφή ιστοσελίδα είτε σε τελείως άσχετο και άγνωστο περιβάλλον. Ετσι και οι νευρολόγοι της Νότιας Καλιφόρνιας ανακάλυψαν διασυνδέσεις μεταξύ των εγκεφαλικών κέντρων του άγχους, της κατάθλιψης και της όρεξης. Ερεθίζεις, με άλλα λόγια, το νευρικό κέντρο του άγχους και αυτομάτως του άλλου του ανοίγει η όρεξη (ή του κόβεται, αναλόγως). Αντίστροφα, πιέζεις το κέντρο που ρυθμίζει την όρεξη και ο άλλος μπορεί να πέσει σε βαθιά κατάθλιψη.

11/08/2010 - enet.gr