ΗΠΑ: Ψηφιακός «σωφρονισμός»

21 Σεπτεμβριου 2010
Posted in Επικαιρότητα

Στέρηση εξόδου. Ενα από τα πλέον δυνατά όπλα γονικής άσκησης εξουσίας αλλάζει τώρα στιλ και προσαρμόζεται στα νέα ...ψηφιακά δεδομένα. Η γνωστή τιμωρία «grounding» των Αμερικανών, με ορολογία δανεική από την αντίστοιχη για την καθήλωση των αεροσκαφών στο έδαφος, αλλάζει ύφος για να λειτουργήσει «σωφρονιστικά», προς συμμόρφωση των κολλημένων με την τεχνολογία νέων.

Στην εποχή των μπέιμπι-μπούμερ τα πράγματα ήταν ίσως λίγο απλούστερα. Πήρες κακούς βαθμούς; Τέρμα οι βόλτες με τα φιλαράκια. Σπίτι και διάβασμα. Ασχημη συμπεριφορά ή υπερβολικές αντιδράσεις; Στο δωμάτιό σου και θα τα συζητήσουμε αργότερα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες εκείνης της εποχής έπαιζε ταυτόχρονα και η στέρηση παραχώρησης του αυτοκινήτου. Συνυπολογίστε δηλαδή τα παραπάνω με τα κρυμμένα κλειδιά του οικογενειακού αυτοκινήτου.

Τώρα όμως, η νεολαία δεν σκοτώνεται να βγει. Οχι με τον συμβατικό τρόπο τουλάχιστον. Κάνει τις βόλτες της στα διαδικτυακά μονοπάτια και μετράει την ελευθερία της σε ψηφιακά οτοστόπ και ατελείωτη «επικοινωνία» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το... όχημα μπορεί να είναι ένας υπολογιστής ή απλώς το κινητό τηλέφωνο. Οπότε και τα δεδομένα της τιμωρίας προσαρμόστηκαν γιατί μπορεί οι γονείς να μην είναι υποχρεωτικά κολλημένοι με την τεχνολογία, έχουν όμως καταλάβει την εξάρτηση των βλασταριών τους. «Αφησε κάτω τηλέφωνο και υπολογιστή! Μέχρι νεωτέρας!».

Σε ερώτηση «Κάνετε χρήση ίντερνετ και ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, έστω περιστασιακά», το 93% των Αμερικανών εφήβων απαντά «ναι». Και δεν ψεύδεται ουδόλως. Βρίσκει φίλους, τους συναντά στη μεγαλύτερη εικονική «πλατεία» του κόσμου, όπου μαζεύονται γύρω στο μισό δισεκατομμύριο μέλη. Αντιθέτως, σύμφωνα με στοιχεία του ινστιτούτου Pew, στις ΗΠΑ, μόλις το 30% της επικοινωνίας με φίλους γίνεται πρόσωπο με πρόσωπο.

Ηλεκτρονικό «μεροκάματο»

Σύμφωνα με έκθεση του Kaiser Family Foundation, στις Ηνωμένες Πολιτείες, το μέσο παιδί ηλικίας 8 έως 18 ετών δαπανά 7 ώρες και 38 λεπτά την ημέρα στα ηλεκτρονικά μέσα, δηλαδή 53 ώρες την εβδομάδα. Η μελέτη επισημαίνει ότι, επειδή μεγάλο μέρος αυτού του χρόνου δαπανάται σε «multitasking», δηλαδή χρήση περισσότερων της μίας συσκευών συγχρόνως, το μέσο παιδί καταφέρνει να συσσωρεύσει συνολικά 10 ώρες και 45 λεπτά χρήσης ηλεκτρονικών μέσων την ημέρα. Τα αντίστοιχα στοιχεία για το 2004 ήταν κατά μέσον όρο 6 ώρες και 21 λεπτά χρήσης την ημέρα ή 8 ώρες και 33 λεπτά multitasking. Η ερμηνεία που δίνουν οι ερευνητές είναι ότι η διαφορά οφείλεται κυρίως σε μια εκρηκτική αύξηση της χρήσης των κινητών συσκευών, καθώς οι ιδιοκτήτες κινητών τηλεφώνων αυξήθηκαν από 39% σε 66%. Ταυτόχρονα, οι χρήστες ηλεκτρονικών παιχνιδιών εκτοξεύτηκαν από το 18% σε 76%.

Στα αποτελέσματα της μελέτης αποτυπώνεται επίσης ότι τα παιδιά που κάνουν έντονη χρήση των ηλεκτρονικών μέσων έχουν χαμηλότερες επιδόσεις στο σχολείο και ότι τα παιδιά της μαύρης φυλής και λατινοαμερικανικής καταγωγής δαπανούν κατά μέσον όρο 4,5 ώρες την ημέρα περισσότερο στα ηλεκτρονικά μέσα, σε σχέση με τα παιδιά της λευκής φυλής. Η μεγαλύτερη διαφορά παρατηρείται στις ώρες που δαπανούν τα παιδιά μπροστά στην τηλεόραση. Αυτό σημαίνει ότι η παρακολούθηση τηλεόρασης είναι η μόνη κατηγορία που εμφάνισε μείωση από την προηγούμενη μελέτη, καθώς συνολικά τα παιδιά παρακολουθούν τηλεόραση 25 λεπτά την ημέρα λιγότερο απ' ό,τι το 2004. Ωστόσο, η μείωση αυτή έχει αντισταθμιστεί με το παραπάνω από την παρακολούθηση προγραμμάτων online και μέσω κινητών τηλεφώνων.

«Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι όλες αυτές οι εξελίξεις στην τεχνολογία διευκολύνουν ακόμη περισσότερο τα παιδιά να δαπανούν όλο και περισσότερο χρόνο με τα ηλεκτρονικά μέσα», δήλωσε η Βικτόρια Ράινταουτ, πρόεδρος του ιδρύματος και επικεφαλής της μελέτης. «Είναι πιο σημαντικό από ποτέ οι ερευνητές, οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων και οι γονείς να ελέγξουν τις επιπτώσεις που έχει αυτή η χρήση στη ζωή τους».

Οσο για το κατά πόσο μπορεί να λειτουργούν τα μέτρα καταστολής που έχουν σχέση με τη χρήση ηλεκτρονικών συσκευών, οι ψυχολόγοι παραδέχονται ότι φέρνουν πράγματι αποτέλεσμα. Αυτή είναι η μία πλευρά, διότι φυσικά ως «σωφρονιστικά μέσα» δεν μπορεί να είναι εύκολα αποδεκτά.

Υπάρχει λοιπόν και η άλλη άποψη. Εκείνη που υπογραμμίζει ότι η λέξη πειθαρχία έχει την έννοια του να πείσει κάποιος κάποιον άλλο να συμμορφωθεί, να ακολουθήσει τελικά συγκεκριμένους κανόνες. Οπως εξηγεί στην εφημερίδα «Repubblica» ο Κένεθ Γκλίσμπεργκ, συγγραφέας ενός οδηγού που απευθύνεται σε γονείς και κυκλοφορεί σε συνεργασία με την Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής, «το πιο εύκολο είναι να στερήσεις από τα παιδιά (τους εφήβους) κάτι από το οποίο εξαρτώνται. Αυτή η τακτική όμως είναι απλή τιμωρία και δεν συνιστά εκπαιδευτική μέθοδο».

15/09/2010 - enet.gr