Civilization V Review

29 Σεπτεμβριου 2010
Posted in Επικαιρότητα

To Civilization είναι μια κατηγορία μόνο του. Τελεία και παύλα. Δεν ανήκε και δε ανήκει σε καμία κοινά αποδεκτή κατηγορία παιχνιδιών, και ταυτόχρονα συγκεράζει στοιχεία από πολλά είδη όπως turn based strategies, city builders και board games. Και η αλήθεια είναι ότι παίζει μόνο του στο γήπεδο. Από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκε στους οικιακούς υπολογιστές το 1991, κυκλοφορώντας από την MicroProse, η δημιουργία του θρυλικού Sid Meier, απέκτησε φανατικό κοινό, το οποίο ακολουθεί εδώ και χρόνια τη σειρά με προσήλωση και συγκέντρωση, η οποία αποσπάστηκε μόνο κατά καιρούς με παιχνίδια όπως το Call to Power, που ήταν όμως πολύ αδύναμα σε σχέση με τον τιτάνα της κατηγορίας. Και η σειρά, ουδέποτε πρόδωσε το αφοσιωμένο της κοινό. Όλοι ανεξαιρέτως οι τίτλοι και τα expansions τους, διατηρούν εδώ και χρόνια υψηλή ποιότητα που εγγυάται θερμή αποδοχή από τους φίλους της, και δεκάδες (αν όχι εκατοντάδες) ώρες μπροστά από τις οθόνες των PC.

Ακόμα και η προσπάθεια που έγινε από την Firaxis να μεταφερθεί η μαγεία του hardcore αυτού PC παιχνιδιού στις κονσόλες, αν και είχε αναμενόμενες αδυναμίες, ήταν λίαν αξιόλογη και κατά την άποψή μας, αρκούντως επιτυχημένη. Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα με τα Civilization. Ένα πρόβλημα που υφίστατο ανέκαθεν και όσο περνούν τα χρόνια και το αγοραστικό ενδιαφέρον και η καταναλωτική συμπεριφορά του κόσμου μετατοπίζεται σε άλλες, πιο εύληπτες κατηγορίες παιχνιδιών, γίνεται όλο και πιο εμφανές.

Αυτού του είδους τα παιχνίδια, απωθούν gamers οι οποίοι δεν επιχείρησαν ποτέ να εναγκαλιστούν με την εμπειρία που προσφέρει η σειρά, και κάθε φορά που ένα νέο αδελφάκι των παιχνιδιών εμφανίζεται στην αγορά, με τους τεράστιους χάρτες, τα ατέλειωτα tech-trees και τις δεκάδες εντολές επί της οθόνης, αποθαρρύνονται ακόμα περισσότερο. Είναι εμφανές πλέον, ότι οι τάσεις, οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια σε τίτλους και είδη παιχνιδιών, που εν ολίγοις, απαιτούν τη λιγότερη δυνατή πνευματική, νοητική, συναισθηματική, και διανοητική εμπλοκή του παίκτη. Και αν και δεν είμαστε σίγουροι για τη συναισθηματική, είμαστε βέβαιοι ότι τα Civilization, και μοιραία και το Civilization 5, απαιτεί καθ’ ολοκληρίαν τη διανοητική εγρήγορση και εμπλοκή του παίκτη. Τι κάνει λοιπόν η σειρά και οι δημιουργοί της προκειμένου να ξεπεράσουν αυτόν το σκόπελο;

Να μπω; Να μη πω... Να μπω; Να μη μπω… Μπήκα!

Τίποτα και πολλά ταυτόχρονα. Με το τίποτα εννοούμε, ότι δεν εχει θυσιαστεί ούτε μια ρανίδα ικμάδας και πολυπλοκότητας από το παιχνίδι στο βωμό της απλούστευσης και της απλοποίησης εφόσον αυτό επιλέξει ο παίκτης. Με το πολλά, εννοούμε, ότι το παιχνίδι, εχει μετατρέψει πολλές από τις χρονοβόρες και δαιδαλώδεις διαδικασίες που φόρτωναν το κλασικό gameplay του και απωθούσαν την πλειοψηφία των μη εκπαιδευμένων gamers, σε προσιτές και συχνά αυτοματοποιημένες, πράγμα που εν μέρει οι δημιουργοί είχαν δοκιμάσει και στο IV, αλλά όχι στην κλίμακα που συναντούμε στο V.

Ας δούμε όμως συνολικά με τι έχουμε να κάνουμε, ξεκινώντας το Civilization V. Αρχικώς, με την έναρξη ενός campaign, αναλαμβάνουμε μια φυλή / εθνότητα, από το 4000 π.Χ., αλλά όχι στα πλαίσια μιας συγκεκριμένης ιστορίας. Η έναρξη είναι παραμετροποιήσημη ως προς το ποια φυλή / έθνος επιλέγουμε, σε τι είδους ήπειρο τοποθετούμε το παιχνίδι μας, και ποια εποχή ξεκινάμε. Αν και δε βλέπουμε κανένα λόγο να μην ξεκινήσουμε από όσο πιο παλιά μας δίνει τη δυνατότητα το παιχνίδι. Είμαστε εμείς, η νεόδμητη πρώτη πόλη μας, και ένας χάρτης ο οποίος όσο προοδεύουμε στο παιχνίδι -εξερευνώντας τον, μεγαλώνει, αποκαλύπτοντας νέες περιοχές, νέες εθνότητες, νέες πόλεις και νέους δυνητικούς εχθρούς και συμμάχους.

Gameplay σαν το παλιό καλό κρασί

Τα εργαλεία μας για να ξεκινήσουμε το «ταξίδι» μας, οικεία και εύχρηστα. Οι εργάτες μας, οι γειτονικές πλουτοπαραγωγικές πηγές για άντληση τροφής, χρυσού, μεταλλευμάτων και άλλων πρώτων υλών, η ίδρυση νέων πόλεων εφόσον έχουμε φτάσει στο βαθμό ώστε να είμαστε ικανοί να το πράξουμε, και οι γείτονές μας, μακρινοί ή κοντινοί, με τους οποίους ή θα συνεργαστούμε και θα αποκομίσουμε από κοινού οφέλη, ή θα συγκρουστούμε και ο νικητής θα είναι διπλά κερδισμένος.

Παράλληλα με την εξέλιξη της πόλης και την επέκταση της περιοχής που καταλαμβάνει, αναδεικνύεται η πρόοδος την οποία μπορεί το έθνος μας να πραγματοποιήσει σε πολλαπλούς τομείς όπως η τέχνη του πολέμου, η εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών, οι επιστήμες, η θρησκεία κτλ. Έτσι, αρχίζει να ξεδιπλώνεται ένα τεράστιο και δαιδαλώδες Τεχνολογικό Δέντρο, σήμα κατατεθέν της σειράς, που ναι μεν στην αρχή μπορεί να προκαλέσει την αναμενόμενη σύγχυση, η εξοικείωση όμως μαζί του είναι πραγματικά θέμα χρόνου. Παράλληλα, μπορούμε να υιοθετήσουμε πολιτικές οι οποίες εμπλουτίζουν ακόμα περισσότερο τα χαρακτηριστικά μας, και δίνουν «χρώμα» στο κράτος μας.

Έτσι, μπορούμε να έχουμε ένα μιλιταριστικό καθεστώς, ή να προάγουμε μια θεοκρατική κοινωνία, ή ακόμα να επικεντρώσουμε στο να δημιουργήσουμε ένα κράτος, το οποίο προάγει την ελεύθερη και επιστημονική σκέψη χωρίς προκαταλήψεις και παρωπίδες.

Κάθε επιλογή μας, μας ευνοεί σε συγκεκριμένους τομείς, και μας αφαιρει το πλεονέκτημα σε άλλους. Μπορεί εμείς φερ’ ειπείν, να επιθυμούμε να παρέχουμε ελευθερίες στο λαό μας, ανεβάζοντας έτσι το ηθικό του και την αίσθηση ευμάρειας, αλλά έτσι δεν καταφέρνουμε να έχουμε μια αυστηρή και πειθαρχημένη βάση η οποία θα μπορούσε να γίνει γρήγορα και αποτελεσματικά ένας ισχυρός στρατός. Μπορεί να επιθυμούμε να απομυζήσουμε τις πρώτες ύλες και τις πηγές μιας κατεκτημένης πόλης, θα συναντήσουμε όμως την αντίδραση των κατοίκων που θα λειτουργήσει ανασταλτικά στα επεκτατικά μας σχέδια. Οι παράμετροι που «τρέχουν» στο παιχνίδι είναι δεκάδες. Επιστήμη, κουλτούρα, πολιτισμός, στρατιωτική δύναμη, πρώτες ύλες, εμπόριο και αγαθά, αποδοχή ή απόρριψη από το λαό είναι μόνο μερικές από αυτές τις παραμέτρους και ο σωστός χειρισμός κάθε μιας από αυτές μπορεί να οδηγήσει σε νίκη και ολοκληρωτική επικράτηση με πολλαπλούς τρόπους.

Στο Civ V, η στρατιωτική επιβολή δεν είναι μονόδρομος αφού είναι δυνατόν η επικράτηση να είναι πολιτισμική με βάση τις επιδόσεις και την πρόοδό μας στον τομέα των επιστημών και των τεχνών, ή διπλωματική εφόσον ιδρύσουμε τα Ηνωμένα Έθνη και εκλεγούμε πρόεδρος, ή τεχνολογική εφόσον μπορέσουμε να εκτοξεύσουμε το πρώτο διαστημόπλοιο έκτος Γης.

Που πήγαν οι εργάτες μου;

Όλα αυτά πραγματοποιούνται με τον ομαλότερο δυνατό τρόπο που έχουμε συναντήσει σε παιχνίδι της σειράς. Η αρχή σε κάθε νέο campaign μπορεί να φαντάζει νωθρή, αλλά σύντομα καλούμαστε να ελέγχουμε δεκάδες ίσως πόλεις, στρατιές ολόκληρες και δεκάδες ομάδες εργατών που πρέπει η κάθε μια να είναι εντεταλμένη σε ένα συγκεκριμένο έργο. Παρόλα αυτά, οι δημιουργοί, με ένα υπέροχο σύστημα υπενθύμισης, μας επισημαίνουν κάθε φορά τί και που εχει ολοκληρωθεί και τί μπορεί να γίνει στον επόμενο γύρο. Έτσι, πολύ δύσκολα θα «ξεχάσουμε» μια ομάδα εργατών, και επίσης δύσκολα θα αμελήσουμε να συνεχίσουμε την παραγωγή μονάδων σε μια πόλη τη στιγμή που εχει ολοκληρωθεί η προηγούμενη.

Επιπλέον, το σύστημα αυτοματισμού που εισάγεται για τους εργάτες, βοηθά ώστε να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο βαθμό τις δυνατότητές τους, χωρίς να δίνουμε εντολή σε κάθε μια ομάδα ξεχωριστά, γνωρίζοντας ότι κάθε φορά αυτοί θα κάνουν το καλύτερο που μπορούν, με βάση το χώρο που διαθέτουν και τις βελτιώσεις που μπορούν να εφαρμόσουν. Ως παράδειγμα αναφέρουμε ότι μια «αυτοματοποιημένη» ομάδα εργατών, από μόνη της θα ξεκινήσει τη δημιουργία σιδηροδρόμων επάνω στους υπάρχοντες δρόμους, τη στιγμή που από το τεχνολογικό δέντρο ενεργοποιήσουμε τη συγκεκριμένη αναβάθμιση.

Μία σου και μία μου...

Στον τομέα της μάχης, το Civilization V είναι σχεδόν απολαυστικό. Οι στρατιωτικές μονάδες που παράγονται ανάλογα με τις αναβαθμίσεις που έχουμε πραγματοποιήσει, μπορούν να συλλέξουν εμπειρία (experience points) και να ισχυροποιηθούν, και καταλαμβάνουν πλέον έναν και μόνο κρίκο των αλυσίδων (tile) -που πλέον είναι εξάγωνα, επάνω στο οποίο δεν μπορεί να σταθμεύσει άλλη μονάδα. Το συγκεκριμένο στοιχείο κατά την άποψή μας προσθέτει ακόμα περισσότερες δόσεις στρατηγικής και κάνει τη μάχη ακόμα πιο έντονη. Οι βετεράνοι της σειράς δε θα δουν άλλες σπουδαίες αλλαγές, πέρα από το γεγονός ότι η ισορροπία που εχει επιτευχθεί μεταξύ των μονάδων είναι η καλύτερη που έχουμε δει σε παιχνίδι της σειράς.

Χωρίς να αποκλείονται κάποια στραβοπατήματα, το ιλαρό θέαμα του στρατιώτη που «ρίχνει» ένα τανκ, είναι είδος προς εξαφάνιση, και αποδεικνύει πως οι ιθύνοντες του παιχνιδιού έχουν δουλέψει σκληρά σε αυτόν τον τομέα. Η αντίπαλη «τεχνητή νοημοσύνη» συμβάλλει στο να εμπλουτιστεί η εμπειρία, καθώς είναι ακέραιη όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για εμπόριο και συνθήκες σύναψης ειρήνης και εκεχειριών, και ίσως λίγο πάνω από το δέον επιθετική στη στρατιωτική συμπεριφορά, δεδομένο που όμως δεν αλλοιώνει την ευχαρίστηση που αποκομίζουμε από το παιχνίδι.

Αριστούργημα η Αγία Σοφία στη... Σιγκαπούρη!

Τα γραφικά του Civ V βοηθούν εξαιρετικά στο όλο εγχείρημα. Με μια λέξη θα τα χαρακτηρίζαμε άκρως ικανοποιητικά για τα δεδομένα του τίτλου. Υπήρξαν στιγμές που στην οθόνη εξελίσσονταν εκατοντάδες κινήσεις και η μηχανή του παιχνιδιού πραγματοποιούσε περίπλοκους γύρους. Τα γραφικά δε λύγισαν πουθενά, συνεχίζοντας να αναδεικνύουν τις απολαυστικές λεπτομέρειες ενός «γεμάτου» χάρτη του παιχνιδιού. Ενός χάρτη που πολύ εύκολα μπορεί να παρουσιαστεί σαν αυτός ενός επιτραπέζιου παιχνιδιού, διευκολύνοντας κατά πολύ τη διαδικασία του να ελέγξουμε οποιαδήποτε στιγμή το έδαφος που κατέχουμε και τις κινήσεις που πραγματοποιούμε εμείς ή οι αντίπαλοι σε βάθος χρόνου.

Το σημαντικό είναι, ότι ακόμα και σε έναν υπερπλήρη χάρτη του παιχνιδιού, τα περισσότερα χαρακτηριστικά και μονάδες είναι ευδιάκριτες, και μπορούν να επιλεγούν εύκολα ώστε να σχεδιαστεί η επόμενη κίνησή τους. Ο τίτλος, φυσικά, υποστηρίζει και Multiplayer το οποίο στην παρούσα φάση και στη δεδομένη δοκιμαστική έκδοση είναι ελαφρώς υπόφαιο, αλλά δεν υπάρχει κανένας απολύτως λόγος ώστε να αμφιβάλλουμε για το ότι στην πλήρη άνθισή του θα είναι τουλάχιστο ικανοποιητικό.

Ο παλιός είναι αλλιώς; Δε θα το λέγαμε…

Υπάρχουν σαφώς κάποια στοιχεία που ως νεότευκτα, είναι δυνατόν να γίνουν αποδεκτά ευμενώς ή δυσμενώς. Το σύστημα των συμβούλων φερ’ ειπείν, που υπήρχε έντονα στο Civilization Revolution, αξιοποιείται στο έπακρο και βοηθά πολύ τον άπειρο παίκτη. Από την άλλη, η υλοποίηση των Πόλεων Κρατών που εισάγονται στο παιχνίδι, αν και κατά κανέναν τρόπο δεν είναι αρνητική, δε θα λέγαμε ότι είναι κάτι το ουσιαστικό. Οι πόλεις αυτές εμφανίζονται σαν δυνητικοί σύμμαχοι, που προσφέρουν και κάποιου είδους side-quests, προκειμένου να κερδίσουμε την εύνοιά τους, αλλά εν πολλοίς, δεν αποτελούν σημαίνουσα προσθήκη στο gameplay. Τέλος, να αναφέρουμε, ότι από την πλευρά μας θα επιθυμούσαμε όπως και σε παλιότερα Civilization, να είναι πιο εμφανής και άμεση η τάση μας να επιβάλλουμε διαφόρων ειδών καθεστώτα με άμεσο αντίκτυπο στο λαό μας και τη στάση του απέναντι στους κυβερνώντες. Είναι ένα στοιχείο που στο Civ V παρουσιάζεται αποδυναμωμένο.

Ανεξάρτητα από τα προαναφερθέντα αμφιβόλου στάθμισης και ποικίλης αποδοχής στοιχεία, το Civ V είναι, αδιαμφισβήτητα, ο επόμενος κληρονόμος της τεράστιας παρακαταθήκης της σειράς, από τον καιρό που gaming σήμαινε απόλυτη αφοσίωση στον τίτλο που είναι εγκατεστημένος στο PC, και νύχτες με καφέ και παρέα που το καθένα από τα μέλη της είχε και κάτι διαφορετικό να προτείνει για την εξέλιξη του παιχνιδιού.

Χωρίς δεύτερη κουβέντα, είναι το παιχνίδι στο οποίο πάντα θα ξεκινήσεις με ένα συγκεκριμένο τρόπο, και πάντα τα μονοπάτια που θα ξετυλιχτούν και θα μπορείς να ακολουθήσεις θα είναι εκατοντάδες. Είναι το παιχνίδι που θα ευχαριστήσει απόλυτα τους παλιότερους, και θα στήσει πολύ κόσμο μπροστά στις οθόνες των υπολογιστών για ώρες, που το μυαλό δε θα είναι σε θέση να υπολογίσει επακριβώς μετά την πάροδό τους. Και σαφώς είναι ο τίτλος που η έννοια “Replayability” αποκτά τελείως διαφορετικές διαστάσεις σε σχέση με το τι έχουμε συνηθίσει.

Αέρααα!

Στο Civilization V, η συνθήκη «για τους έμπειρους παίκτες», ή «για τους λάτρεις του είδους» ισχύει μόνο μερικώς, αφού έχουν παρθεί σχεδόν όλα τα μέτρα ώστε ο τίτλος να καταστεί ευπρόσιτος από μεγαλύτερη μερίδα του κοινού. Το φιλικό user interface, οι αυτοματοποιήσεις των μονάδων, το σύστημα των συμβούλων και η εθιστική μάχη, συμβάλλουν στο έπακρο προς αυτήν την κατεύθυνση. Στους «παλιότερους» έχουμε να πούμε «ορμάτε!». Στους νέους παίκτες της σειράς που με διστακτικότητα προσεγγίζουν τον τίτλο λέμε «ορμάτε άφοβα!»

Θετικά

• Το πιο φιλικό προς τους ανυποψίαστους παιχνίδι της σειράς…
• …δίχως να χάνει δράμι πολυπλοκότητας
• Κλασική αίσθηση Civilization αναλλοίωτη από τις τάσεις της εποχής
• Εθιστικό gameplay
• Ισχυρή και ανταγωνιστική τεχνητή νοημοσύνη
  

Αρνητικά

• Η προσθήκη των Πόλεων Κρατών δεν προσφέρει κάτι ουσιαστικό
• Πολλοί gamers ακόμα και στο άκουσμα ενός νέου Civ δε θα πλησιάσουν καν
• Πότε πήγε 5 το πρωί;;;

22/09/2010 - Σάββας Καζαντζίδης @ gameover.gr

Χρήσιμες διευθύνσεις:

• Civilization V (Επίσημη ιστοσελίδα)
• Civilization V Demo (μέσω Steam)
• Civilization V Digital Manual σε 6 γλώσσες (230 σελίδες | PDF | ~20mb)
• Civilization V - Επίσημο Forum
• Civilization V @ Wikipedia