Κυβέρνηση, ηλεκτρονική επιτήρηση και προσωπικά δεδομένα

16 Νοεμβριου 2010
Posted in Επικαιρότητα

Τρία πολύ καυτά για την κυβερνητική πολιτική ζητήματα κρίνονται αμέσως μετά τις αυτοδιοικητικές εκλογές. Μέχρι το τέλος Νοεμβρίου, η Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων θα γνωμοδοτήσει για τη βιομετρική κάρτα του πολίτη, τη φοροκάρτα και την ανάρτηση όλων των φορολογικών δηλώσεων στο Διαδίκτυο.

Η κυβέρνηση έχει επενδύσει πολλά στα συγκεκριμένα μέτρα, καθώς θεωρεί ότι όχι μόνο εξυπηρετούν γενικά τις συναλλαγές του πολίτη με το Δημόσιο και τους ιδιώτες αλλά διευκολύνουν και την ίδια να ελέγξει τη διακίνηση χρήματος και να αυξήσει τα έσοδά της.

Ωστόσο στην Αρχή επικρατεί προβληματισμός για τα συγκεκριμένα αιτήματα της κυβέρνησης. Και αυτό γιατί στελέχη της εκτιμούν πως είναι τόσο δυσμενή τα μέτρα εις βάρος της ιδιωτικής ζωής των πολιτών, ώστε καταργείται η απαιτούμενη αναλογία τους σε σχέση με τον επιδιωκόμενο σκοπό.

Για παράδειγμα, η επίκληση, γενικώς και αορίστως, του υπέρτερου δημόσιου συμφέροντος δεν αρκεί από μόνη της να «νομιμοποιήσει» την ανάρτηση όλων των φορολογικών δηλώσεων στο ίντερνετ, καθώς πρέπει να τεκμηριωθεί επαρκώς εάν και γιατί δεν υπήρχαν άλλα προσφορότερα μέσα για την επίτευξη του σκοπού αυτού.

Από την άλλη, η καθιέρωση της βιομετρικής κάρτας με μικροτσίπ, φωτογραφίες, δακτυλικά αποτυπώματα, ηλεκτρονική υπογραφή, ΑΦΜ, ΑΜΚΑ και άλλα προσωπικά δεδομένα του πολίτη, αλλά και η δυνατότητα της εφορίας να ελέγχει μέσω της «φοροκάρτας», που θα ισχύσει μόνο για το 2011, όλες τις οικονομικές δοσοληψίες που γίνονται μέσω καταστημάτων και τραπεζών, οδηγεί σε γενικευμένη ηλεκτρονική επιτήρηση.

Κατά την εξέταση των θεμάτων αυτών, παρατηρούνται οι εξής δυσκολίες:

• Η κυβέρνηση ενημερώνει με διστακτικότητα την Αρχή σχετικά με το ακριβές περιεχόμενο, τη χρήση αλλά και τον τρόπο αποθήκευσης των δεδομένων της κάρτας του πολίτη. Οι εισηγητές αναγκάζονται έτσι να ζητούν αναλυτικές πληροφορίες για τη διασύνδεση των δεδομένων της κάρτας με κεντρική τράπεζα δεδομένων.

• Δεν είναι αληθές ότι η Ελλάδα υποχρεώνεται να αντικαταστήσει την αστυνομική ταυτότητα με τη βιομετρική κάρτα. Ο ευρωπαϊκός κανονισμός 444/2009 αφορά υποχρέωση συμμόρφωσης για τα ταξιδιωτικά έγγραφα.

• Η καθιέρωση της βιομετρικής κάρτας είναι στη διακριτική ευχέρεια των κρατών-μελών της Ε.Ε., τα οποία εφαρμόζουν διαφορετικές πρακτικές όσον αφορά το περιεχόμενο της κάρτας και τον τρόπο αποθήκευσης των στοιχείων.

• Κάθε ευρωπαϊκή χώρα ακολουθεί έναν ιδιαίτερο τρόπο με τον οποίο ρυθμίζει θέματα φορολογικής διαφάνειας. Δεν υπάρχει κάποια οδηγία που να υποχρεώνει σε ενιαία συμμόρφωση, ενώ οι διαφορές αυτές δικαιολογούνται από τον τρόπο που κάθε χώρα προσεγγίζει τα ζητήματα δημόσιου συμφέροντος. Απαιτείται ωστόσο στάθμιση των έννομων αγαθών που συγκρούονται.

Προβληματισμό προκαλεί επίσης το γεγονός ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, παρά τις διακηρύξεις ότι θα σεβαστεί την ανεξάρτητη διοικητική αρχή, εντούτοις μέχρι σήμερα έχει αγνοήσει επιδεικτικά βασικότατες γνωμοδοτήσεις της σε πολύ ευαίσθητα για τα ανθρώπινα δικαιώματα ζητήματα: Δεν έχει προχωρήσει στην επιβολή ειδικού καθεστώτος ελέγχου στη λειτουργία των αστυνομικών καμερών ούτε έχει αλλάξει το απαράδεκτο θεσμικό πλαίσιο συλλογής και αποθήκευσης DNA στις τράπεζες γενετικού υλικού της αστυνομίας, που έχει επεκταθεί ανεξέλεγκτα σε όποιον διαπράττει ακόμη και απλό πλημμέλημα!

07/11/2010 - Χρήστος Ζέρβας / enet.gr