Πολλοί οι κίνδυνοι της πληροφοριακής «παχυσαρκίας»

17 Νοεμβριου 2010
Posted in Επικαιρότητα

Δεκάδες ηλεκτρονικά μηνύματα την ημέρα, ατέλειωτες ώρες μπροστά στον υπολογιστή, «χαζολόγημα» στο ίντερνετ, διαρκή περάσματα στη χρήση του υπολογιστή και του Διαδικτύου από την εργασία, στη φιλική συναναστροφή και από κει στη διασκέδαση και πίσω στη δουλειά, χωρίς αρχή και τέλος. Σήμερα αναπτύσσεται μια νέα γενιά καλωδιωμένη, διαρκώς online. Οχι όμως χωρίς συνέπειες. Ο κίνδυνος σύγχυσης, απώλειας χρόνου, ακόμα και «καψίματος» του εγκεφάλου από τον βομβαρδισμό ατελείωτων, όσο και πολυποίκιλων πληροφοριών είναι υπαρκτός!

«Υπάρχει και η μαύρη πλευρά του ιντερνετικού φεγγαριού» σημειώνει ο κ. Νίκος Βασιλάκος, σύμβουλος χρήσης του Διαδικτύου. «Στο ίντερνετ υπάρχει μεγάλος όγκος πληροφορίας αταξινόμητος. Ενας άνθρωπος μπορεί να πάθει πληροφοριακή κατάθλιψη (IFS: Information Fatigue Syndrome) μπροστά στις δεκάδες των πληροφοριών που καλείται να αναζητήσει, να διαβάσει και να επεξεργαστεί καθημερινά», συμπληρώνει. Ακόμα πιο επικίνδυνα γίνονται τα πράγματα όταν οι χρήστες του Διαδικτύου καταναλώνουν μεγάλες δόσεις ψηφιακών δεδομένων, «τρώγοντας άτσαλα» από εδώ και από εκεί, καταβροχθίζοντας μεγάλες ποσότητες ψηφιακού junk food (για παράδειγμα άχρηστα e-mail, όχι μόνο spam). Ο κίνδυνος πληροφοριακής «παχυσαρκίας» και νοητικής «απόφραξης» κάθε άλλο παρά αμελητέος είναι, με ιδιαίτερα ευάλωτα τα νέα παιδιά. Το ίδιο το μέσο, με τη δυνατότητα ταχύτατου περάσματος από τη μία ιστοσελίδα στην άλλη, από το ένα αντικείμενο στο άλλο, δημιουργεί κατάλληλες συνθήκες για χρονοβόρα (και φθοροποιό τελικά) περιπλάνηση στον ψηφιακό λαβύρινθο.

Η λύση βέβαια δεν είναι τεχνοφοβική ούτε σημαίνει διακοπή της χρήσης του Διαδικτύου. Αν και η εμπειρία έχει δείξει ότι το να διακόπτουμε για κάποιο χρονικό διάστημα τη διαρκή έκθεση σε νέες πληροφορίες, να κλείνουμε τον υπολογιστή, το λάπτοπ και το κινητό και να αφήνουμε τον εγκέφαλό μας να ξεκουραστεί και να ηρεμήσει, συμβάλλουν τόσο στην αναλυτική δυνατότητα όσο και στην ταχύτητα ανταπόκρισης όταν είμαστε online. Από κει και πέρα, χρειάζεται κάθε φορά που μπαίνουμε στο ίντερνετ να γνωρίζουμε τι θέλουμε να κάνουμε. Το να έχουμε ένα πλάνο για το πόσο χρόνο θα διαθέσουμε σε κάθε δραστηριότητα είναι γενικά χρήσιμο (ανατροπές φυσικά θα υπάρχουν), ενώ είναι πολύ σημαντικό να μην ανακατεύουμε τις χρήσεις. Δηλαδή, ας μην διακόπτουμε την εργασία μας κάθε λίγο και λιγάκι για να δούμε τα μέιλ μας...

Ο κ. Βασιλάκος καταθέτει πέντε πρακτικές συμβουλές:

1. Πριν από τη σύνδεση στο ίντερνετ (άνοιγμα browser) έχουμε στο μυαλό μας (ή ακόμα και σε χαρτί) αναλυτική λίστα που περιέχει τι ψάχνουμε.

2. Αποφασίζουμε πόσο χρόνο θέλουμε να διαθέσουμε σε κάθε δραστηριότητα. Ελέγχουμε την ώρα και κρατάμε ωρολόγιο πρόγραμμα για κάθε βήμα.

3. Απενεργοποιούμε τα flashάκια με το πρόσθετο Flashblock στον Firefox για να μην «χοροπηδούν» διαφημίσεις και μπανεράκια, αποσπώντας την προσοχή μας.

4. Αποφεύγουμε τους «κλέφτες χρόνου»: Chat, συνομιλίες, Gtalk, διάβασμα email, θέματα και σχόλια σε ιστολόγια και forum.

5. Προσοχή στη δραστηριότητα μετά τις 5 το απόγευμα, όταν λειτουργεί το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα και είμαστε πιο ευαίσθητοι/ες και ευάλωτοι/ες.

Καθώς πλέον η πληροφορική διδάσκεται στα σχολεία, είναι χρέος των εκπαιδευτικών να εκπαιδεύσουν τα παιδιά στην κατάλληλη χρήση του Διαδικτύου. Το ίντερνετ μπορεί και πρέπει να γίνει μέσο ανάπτυξης της νοητικής δυνατότητας και όχι παράγων σύγχυσης, τονίζει ο κ. Βασιλάκος. Μέσο εξοικονόμησης χρόνου και όχι κατασπατάλησης. Αλλά γι’ αυτό οι κυβερνοναύτες χρειάζονται πυξίδα...

13/11/2010 - Γιάννης Ελαφρός / kathimerini.gr