Γερμανία: Δικαστική μάχη εφημερίδων και ιστοσελίδας

07 Δεκεμβριου 2010
Posted in Επικαιρότητα

Ιστοσελίδα «αλιεύει» και αναδημοσιεύει «μαργαριτάρια» από τις γερμανικές εφημερίδες

Εδώ και χρόνια μαίνεται η δικαστική μάχη δύο μεγάλων γερμανικών εφημερίδων, της Frankfurter Allgemeine (FAZ) και της Sueddeutsche (SZ), εναντίον της ιστοσελίδας Perlentaucher.de που «αλιεύει» και αναδημοσιεύει λογοτεχνικά «μαργαριτάρια» από τον γερμανικό Τύπο, όπως μαρτυρεί και το όνομα της ιστοσελίδας. Φιλοξενεί περιλήψεις των κομματιών που περιέχονται στις σελίδες πολιτισμού του γερμανικού Τύπου και στη συνέχεια παραπέμπει στις πρωτογενείς πηγές. Δύο εκδοτικοί οίκοι θεωρούν ότι με αυτόν τον τρόπο απαξιώνονται τα κείμενα των δημοσιογράφων. Διεκδικούν προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων. Τα γερμανικά δικαστήρια δεν έχουν βρει προς το παρόν ασφαλή απάντηση στο ερώτημα αν η αναδημοσίευση συνιστά λογοκλοπή ή όχι. Αυτήν την εβδομάδα το Ανώτατο Δικαστήριο του Κρατιδίου της Φρανκφούρτης παρέπεμψε εκ νέου την υπόθεση στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο, ανοίγοντας τον δρόμο για παράταση του δικονομικού μαραθωνίου.

Επίμαχες περιλήψεις

«Μερική νίκη» είδε η SZ στο φύλλο που κυκλοφόρησε την Τετάρτη. Αυτό που ενοχλεί τις δύο εφημερίδες είναι ότι η ιστοσελίδα «πουλάει» τις επίμαχες περιλήψεις σε ιντερνετικά βιβλιοπωλεία, όπως το γερμανικό Amazon και το Buecher.de. Το Perlentaucher επιμένει ότι δεν χρησιμοποιεί αυτούσιες τις λογοτεχνικές κριτικές, αλλά τις αναπαράγει με διαφορετική διατύπωση, μετατρέποντάς τες σε αυτόνομα πνευματικά έργα.

Στον πυρήνα αυτού του δικαστικού αγώνα βρίσκεται η λύση στον γρίφο «Ποιο θα είναι το μέλλον των εφημερίδων». Η αλήθεια είναι πως δύσκολα μπορεί κανείς να προσδιορίσει τη σχέση Τύπου - Διαδικτύου, χωρίς να διολισθήσει σε νοσταλγικά κλισέ για μαυρισμένα δάχτυλα και μυρωδιές χαρτιού.

Στο μπλογκ του ο συγγραφέας Ούλριχ Μπούρκχαρντ Μίλερ γράφει: «Το ενδιαφέρον είναι το εξής: Δύο μεγάλες εκδοτικές επιχειρήσεις με εκατοντάδες υπαλλήλους θέλουν να εξοντώσουν μια εταιρεία τεσσάρων ατόμων. Το πεδίο της μάχης είναι ο πολιτισμός, ένας τομέας του οποίου η σημασία εξαίρεται από όλους με κάθε ευκαιρία. Τα ποσά που παίζονται είναι ελάχιστα για τη SZ και τη FAZ, για την ιστοσελίδα όμως είναι ζήτημα υπαρξιακό... Γιατί άραγε θέλουν οι δύο μεγαλύτερες εφημερίδες ποιότητας της Γερμανίας να καταστρέψουν ένα μικρό πολιτιστικό περιοδικό στο ίντερνετ; Το μόνο που μπορεί κανείς είναι να διατυπώσει εικασίες. Η συγκεκριμένη ιστοσελίδα αντιπροσωπεύει για τα έντυπα ΜΜΕ τη μεγαλύτερη παθογένεια της εποχής μας: η νοηματική υψηλότητά τους αποσυντίθεται στη διαδικτυακή σφαίρα. Κάποια μέρα -αυτός είναι ο εφιάλτης τους- θα κυκλοφορούν εφημερίδες μόνο και μόνο για να τις τσιτάρουν οι ιστοσελίδες».

Στην κρίση του Τύπου που διανύουμε έχει ενδιαφέρον η κατάληξη αυτής της αναμέτρησης. Αν ο Τύπος αντιμετωπίσει το ίντερνετ συμπλεγματικά και φοβικά, μάλλον θα χάσει. Αν πάλι επιδείξει ιδιαίτερη γαλαντομία και επιτρέψει την άκριτη αναδημοσίευση από ιστοσελίδες, το πιθανότερο είναι πως πάλι θα χάσει! Η ιστοσελίδα Future-Press.com, που ερευνά το μέλλον του Τύπου, υπογραμμίζει ότι οι 20 μεγαλύτερες εφημερίδες στις ΗΠΑ έχουν 60 εκατ. αναγνώστες, παρόλο που πωλούν μόλις 13 εκατ. φύλλα. Σπεύδει όμως να προσθέσει ότι μόνο οι δημοσιογράφοι των εφημερίδων έχουν την εμπειρία και τις γνώσεις να παράξουν άρθρα, να ερμηνεύσουν ειδήσεις, να προβληματίσουν, να συγκινήσουν, να συναρπάσουν. Αυτό που λείπει λοιπόν προς το παρόν είναι μια κοινή πλατφόρμα, που αφενός θα επιτρέπει στους αναγνώστες να διαβάζουν ό,τι τους ενδιαφέρει και αφετέρου θα αποφέρει κέρδη ώστε να αμείβονται οι συντάκτες.

04/12/2010 - Ξένια Kουναλάκη / kathimerini.gr