Forums: Πως κρίνουμε την αξία τους και τι πρέπει να προσέχουμε

07 Φεβρουαριου 2011
Posted in Επικαιρότητα

Υπάρχουν Forums σαν τα FreeStuff.gr, Insomnia.gr, ADSLgr.com κ.α. που έπειτα από πολλά χρόνια λειτουργίας έχουν καταφέρει να χτίσουν μια τεράστια κοινότητα χρηστών, όπου όπως είναι αναμενόμενο οι ενεργοί χρήστες «πάνε και έρχονται». Δηλαδή κατά περιόδους παρακολουθούμε μέλη που είχαν ενεργή συμμετοχή, να κάνουν μια παύση ή να σταματάνε τελείως να συμμετέχουν στο forum για τους δικούς τους λόγους, αλλά και νέα μέλη που αρχίζουν να συμμετέχουν ενεργά στις συζητήσεις που ανοίγουν κάθε φορά ή που βρίσκουν από τα τεράστια αρχεία τους.

Καλώς η κακώς όπως και στην πραγματική ζωή μέσα στις συζητήσεις που γίνονται υπάρχουν και διαφωνίες που άλλοτε συζητούνται ήρεμα και πολιτισμένα και άλλοτε ξεφεύγουν και καταλήγουμε στα γνωστά flamewars, όπου δηλαδή ανάβουν τα αίματα και καμιά φορά αρχίζουν και τα μπινελίκια ή οι προσωπικές αντιπαραθέσεις όπου εκεί αναγκάζονται οι διαχειριστές του forum να κάνουν το απαραίτητο moderation και να αρχίσουν διαγραφές (μηνυμάτων ή και μελών) ή να κλειδώνουν τα θέματα που ξεφεύγουν.

 Ενώ τα συνολικά μέλη μπορεί να ανέρχονται σε αρκετές χιλιάδες, στα περισσότερα forums και κοινότητες, τα ενεργά μέλη συνήθως είναι ένα μικρό ποσοστό επί του συνόλου. Όσο μεγαλύτερο διάστημα συμμετέχει κάποιο μέλος σε ένα forum, τόσο περισσότερο αρχίζει να μαθαίνει και τους υπόλοιπους ενεργούς χρήστες μέσα από τις ηλεκτρονικές συζητήσεις που γίνονται, έστω και αν αυτοί είναι πολλές φορές απλά usernames και όχι φυσικά πρόσωπα. Το ότι δημιουργείται μια εικονική σχέση ανάμεσα σε κάποια usernames ενός forum, τις περισσότερες φορές αυτό δεν έχει καμιά σχέση με κλίκες και συμφέροντα ακόμα και αν τα μέλη αυτά κάποια στιγμή γνωριστούν και προσωπικά με τα υπόλοιπα σε πιθανά meetings. Απλά όπως και στην πραγματική ζωή, έτσι και στα forums υπάρχουν άνθρωποι με κοινές απόψεις ή και ιδεολογία, χωρίς αυτό φυσικά να σημαίνει πως θα υπάρχει απόλυτη ταύτιση απόψεων σε όλα τα θέματα. Είναι δεδομένο πως πάντα θα υπάρχουν και αυτοί που θα πιστεύουν το αντίθετο, είτε από ζήλεια επειδή οι ίδιοι δεν μπορούν να καταφέρουν να στήσουν μια αξιόλογη κοινότητα, είτε επειδή απλά είναι ξεροκέφαλοι και απόλυτοι ή γιατί τους αρέσουν τα σενάρια συνομωσιών.

Μέσα σε όλους τους περαστικούς αλλά και τακτικούς ανθρώπους που συμμετέχουν στα forums, υπάρχουν και επαγγελματίες όπου είναι φυσιολογικό να εκνευρίζονται όταν διαβάζουν μηνύματα που αφορούν την δουλειά τους από αλεξιπτωτιστές ή άσχετους με το αντικείμενο που είτε απλά προσπαθούν να το παίξουν έξυπνοι, είτε απλά εκμεταλλεύονται την κοινότητα για δικούς τους σκοπούς. Για παράδειγμα όταν σε μια κοινότητα γραφιστών όπως είναι το VCDC.gr οι επαγγελματίες του χώρου βλέπουν να δημοσιεύονται μηνύματα του στυλ «θέλω ένα λογότυπο και δίνω 50 ευρώ», «φτιάχνω επαγγελματικές κάρτες με 50 ευρω την χιλιάδα», «έλα μωρέ σιγά τη δουλειά που κάνουν οι γραφίστες, έμαθαν εκεί το Photoshop και τα κάνει όλα αυτό» και διάφορα τέτοια, είναι φυσιολογικό κάποιοι να εκνευριστούν και να απαντήσουν με τρόπο που πιθανών από τρίτους να θεωρηθεί ως «κράξιμο» ή ως επίθεση προς τα μέλη που κατά τα άλλα «απλά έγραψαν την γνώμη τους». Και όπως είπαμε είναι κανόνας πως αυτοί που διαβάζουν (lurkers) είναι πάντα περισσότεροι από αυτούς που συμμετέχουν. Και ενώ από τη μια είναι δύσκολο να αντισταθεί κάποιος στα «trolls» και γενικότερα όταν νοιώθει ότι θίγετε ή ότι δέχεται επίθεση και ακόμα πιο δύσκολο να συγκρατηθεί και να μην απαντήσει αναλόγως,  ακόμα και οι απαντήσεις στον ίδιο επιθετικό τόνο με τις ερωτήσεις, καλό είναι να αποφεύγονται, γιατί εκτός του ότι τρομάζουν τα μέλη που πιθανών ήθελαν να ρωτήσουν κάτι διαφορετικό αλλά φοβούνται μην τους αποπάρει η κοινότητα, γενικότερα δεν καταλήγουν ποτέ σε καλό ή σε κάτι χρήσιμο για τους υπόλοιπους αναγνώστες, παρά βγάζουν μια άσχημη εικόνα προς τα έξω.

Την αξία του κάθε forum την κρίνουν όλα τα μέλη και όχι μόνο τα ενεργά. Μερικά πράγματα που καθορίζουν την αξία ενός forum είναι:

• Την ποιότητα και την εγκυρότητα των μηνυμάτων και της βοήθειας που παρέχουν τα ενεργά μέλη του
• Την ταχύτητα με την οποία θα λάβει κάποιο μέλος απάντηση στο ερώτημα του και κατά πόσο βοήθησαν οι απαντήσεις
• Την απλότητα στο περιβάλλον χρήσης του και την σωστή δόμηση των θεμάτων του και των κατηγοριών του.
• Το αρχείο του και η εύκολη πρόσβαση σε αυτό. Όταν ένα forum έχει χιλιάδες μηνύματα κάθε χρόνο με τον καιρό αποκτά ιστορική αξία και στην ουσία αποτελεί μια βάση δεδομένων πολύτιμων γνώσεων που πρέπει να είναι εύκολα διαθέσιμες είτε μέσα από την ίδια την ιστοσελίδα, είτε από τις μηχανές αναζήτησης.
• Το σωστό και δίκαιο moderation από τους διαχειριστές
• Και από κάποιες τεχνικές προδιαγραφές, όπως για παράδειγμα την ταχύτητα φόρτωσης της ιστοσελίδας και την διαθεσιμότητα του δηλαδή (αν βγαίνει offline κάθε τρεις και λίγο ή όχι).

Τι είναι καλό να αποφεύγεται στα forums και ποια είναι τα συμβάντα που πολλές φορές εκνευρίζουν την κοινότητα:

• Μέλη που γράφονται μόνο για να διαφημίσουν τα ιστοσελίδες τους ή τις υπηρεσίες τους και γενικότερα να «σπαμάρουν ή να τρολάρουν»
• Μέλη που γράφονται για να βρουν λύσεις στις ασκήσεις των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων τους (μαθητές, φοιτητές που κάνουν πτυχιακές κλπ)
• Μέλη που απαιτούν απαντήσεις και πιστεύουν πως τα μέλη είναι υποχρεωμένα ή είναι η δουλειά τους να απαντούν και δεν μπορούν να κατανοήσουν πως οι απαντήσεις που δίνονται είναι διάθεση ελεύθερου χρόνου από τους συμμετέχοντες που δίνονται από καλή θέληση. Αντιθέτως όταν ρωτάμε με ευγένεια θα παίρνουμε και περισσότερες απαντήσεις και θα κερδίσουμε και τον σεβασμό της κοινότητας.
• Μέλη που ζητάνε την κρίση ή την αξιολόγηση των μελών της κοινότητας αλλά όταν λάβουν κάποιες απαντήσεις που δεν τους αρέσουν παρεκτρέπονται και βγάζουν μια επιθετικότητα που συνήθως οδηγεί σε flames.
• Μέλη που χώνονται σε κάθε θέμα, έχοντας άποψη για τα πάντα παρόλο που στην πράξη είναι άσχετοι με το αντικείμενο το οποίο σχολιάζουν.
• Ασαφείς ερωτήσεις που χρειάζονται μαντικές ικανότητες για να τις απαντήσει κανείς.

28/01/2011 - Δημήτρης Σισκόπουλος / log.gr