Οι φοιτητές στην Ελλάδα προτιμούν έντυπα βιβλία αντί για ηλεκτρονικά

15 Μαρτιου 2011
Posted in Επικαιρότητα

Λίγες μέρες μετά την προαναγγελία από το Υπουργείο Παιδείας της σταδιακής εισαγωγής των ηλεκτρονικών συγγραμμάτων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, το Εθνικό Δίκτυο Έρευνας και Τεχνολογίας (ΕΔΕΤ Α.Ε.), υπεύθυνο για τις υπηρεσίες internet στα σχολεία, τα πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα στην Ελλάδα, δημοσιοποίησε χτες έρευνα για τη στάση των φοιτητών απέναντι στο ηλεκτρονικό σύστημα διανομής έντυπων συγγραμμάτων "Εύδοξος" και στην προοπτική τα συγγράμματα να είναι ηλεκτρονικά.

Η έρευνα ξεκίνησε στις 19 Ιανουαρίου 2011 και ολοκληρώθηκε στις 15 Φεβρουαρίου και διεξήχθη με τη μέθοδο των συνεντεύξεων 2.200 τελειόφοιτων φοιτητών από αυτούς που είχαν εγγραφεί στο σύστημα διανομής συγγραμμάτων "Εύδοξος". Τα σημαντικότερα ευρήματα της μελέτης συνοψίζονται στα εξής:

• Το 69,48% των φοιτητών έχει δει και γνωρίζει τι είναι αλλά δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ ηλεκτρονικό αναγνώστη - ebook reader (π.χ iPad, Kindle, Android)
• Μόλις το 0,71% των φοιτητών χρησιμοποιεί ήδη ηλεκτρονικό αναγνώστη.
• Το 17,74% δεν γνωρίζει τι είναι ο ηλεκτρονικός αναγνώστης.
• Το 81,51% των φοιτητών δείχνει προτίμηση στο έντυπο βιβλίο έναντι του ηλεκτρονικού
• Το 62,46% των φοιτητών συμφωνεί με την άποψη ότι μέσα στην επόμενη τριετία όλα τα βιβλία των σπουδών θα είναι ηλεκτρονικά. Το 23,92% διαφωνεί με την συγκεκριμένη άποψη.
• Το σημαντικότερο πλεονέκτημα χρήσης του ηλεκτρονικού βιβλίου για το 47,17% των φοιτητών είναι η άμεση πρόσβαση στα βιβλία και ακολουθεί η εύκολη αναζήτηση στα βιβλία (32,03%) και η φορητότητα (29,95%)
• Το 65,90% των φοιτητών αναφέρει ότι ένα από τα σημαντικότερα μειονεκτήματα χρήσης του ηλεκτρονικού βιβλίου είναι ότι είναι κουραστικό στην ανάγνωση.
• Το 28% μόνον των βιβλίων επαναχρησιμοποιείται μετά την επιτυχή εξέταση στο αντίστοιχο μάθημα.
• Το 80 % των φοιτητών είναι ευχαριστημένο από το σύστημα Εύδοξος όσον αφορά στην έγκαιρη διανομή των συγγραμμάτων για το ακαδημαϊκό έτος 2010-11.

Η έρευνα θεώρησε ως ηλεκτρονικούς αναγνώστες και τα tablet PC (iPad ή όσα τρέχουν Android), ενώ πρόκειται για διαφορετική κατηγορία συσκευών. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα τα ποσοστά αναγνώρισης των συσκευών να είναι υψηλά, σχεδόν 70%, κάτι που είναι λογικό, καθώς το iPad ειδικά είναι ιδιαίτερα γνωστό, αλλά αντίστοιχο ποσοστό να θεωρεί ότι οι "ηλεκτρονικοί αναγνώστες" (για τους περισσότερους δηλαδή το iPad) είναι "κουραστικοί στην ανάγνωση" -κάτι που φυσικά ισχύει για το iPad, άλλα όχι για τους πραγματικούς ηλεκτρονικούς αναγνώστες όπως το Kindle, το Cybook Orizon ή οι Sony Reader. Ακόμα και με αυτή τη "διεύρυνση" του ορισμού του "ηλεκτρονικού αναγνώστη", μόνο ένα 0.71% χρησιμοποιεί τέτοιες συσκευές, ενώ το η μεγαλή πλειοψηφία των φοιτητών (81,51%) προτιμάει το έντυπο βιβλίο.

Μπορείτε να διαβάσετε το πλήρες κείμενο της έρευνας (PDF | 1,61 mb | 32 σελίδες) και στη σύνεχεια αναδημοσιεύουμε το τμήμα της που αφορά την ηλεκτρονική ανάγνωση.

Η Χρήση Ηλεκτρονικού Αναγνώστη
Ένας από τους βασικούς στόχους της μελέτης ήταν η διερεύνηση του βαθμού ενημέρωσης/εξοικείωσης των φοιτητών με το ηλεκτρονικό βιβλίο/αναγνώστη, και της ετοιμότητας αυτών να το υιοθετήσουν στο καθημερινό διάβασμά τους αντικαθιστώντας σε πολλές περιπτώσεις το έντυπο βιβλίο.

Αρχικά οι φοιτητές ρωτήθηκαν αν έχουν δει/χρησιμοποιήσει ηλεκτρονικό βιβλίο/αναγνώστη.

Από το σύνολο των ερωτηθέντων, η πλειονότητα που αγγίζει το 69.48% απάντησε ότι έχει δει, γνωρίζει τι είναι αλλά δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ. Το 17.74% των φοιτητών απάντησε ότι δεν γνωρίζει τι είναι, ενώ 12.03% έχει δει και έχει χειριστεί περιστασιακά. Τέλος, ένα πολύ μικρό μέρος των φοιτητών χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό αναγνώστη (0,71%).

Εξετάζοντας τα δεδομένα ανά φύλο διαπιστώνουμε ότι οι άντρες δείχνουν να είναι ελαφρώς πιο ενημερωμένοι όσο αφορά την χρήση του ηλεκτρονικό αναγνώστη. Έτσι, 16,05% των αντρών έχει δει/χρησιμοποιήσει περιστασιακά ηλεκτρονικό βιβλίο/αναγνώστη σε σχέση με 9,42% των γυναικών.

Αξιοσημείωτο είναι το εύρημα ότι το 12,10% των αντρών δήλωσε ότι δεν γνωρίζει τι είναι ο ηλεκτρονικός αναγνώστης, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τις γυναίκες ανέρχεται στο 21,40%.

Είναι σημαντικό να αναφέρουμε ότι κατά την δειγματοληψία δεν λάβαμε υπόψη το φύλο. Για το λόγο αυτό τα αποτελέσματα της ανάλυσης ανά φύλο θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με επιφύλαξη.

Συνεχίζοντας, οι φοιτητές ρωτήθηκαν σχετικά με το αν θα προτιμούσαν το έντυπο ή ηλεκτρονικό βιβλίο. Η στάση των φοιτητών δείχνει ότι δεν είναι ιδιαίτερα θετικοί στην ιδέα του ηλεκτρονικού βιβλίου. Συγκεκριμένα, το 81,51% των φοιτητών προτιμάει το έντυπο βιβλίο ενώ μόλις 14,72% προτιμάει το ηλεκτρονικό βιβλίο.

Αναλυτικά τα αποτελέσματα της συγκεκριμένης ερώτησης φαίνονται στα παρακάτω γραφήματα.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει η διαπίστωση ότι οι άνδρες φαίνεται να είναι πιο θετικοί στην ιδέα του ηλεκτρονικού βιβλίου καθώς 19,52% απάντησαν ότι προτιμούν το ηλεκτρονικό βιβλίο. Το αντίστοιχο ποσοστό για τις γυναίκες είναι 11,68%.

Το επόμενο θέμα το οποίο διερευνήθηκε, είναι το κατά πόσο οι φοιτητές εκτιμούν ότι μέσα στην επόμενη τριετία όλα τα βιβλία των σπουδών θα είναι ηλεκτρονικά.

Είναι εμφανές στο παραπάνω γράφημα ότι παρά την γενικότερη προτίμηση των φοιτητών στο έντυπο βιβλίο, η πλειονότητα αυτών (ποσοστό που αγγίζει το 62,45%) θεωρεί ότι μέσα στην επόμενη τριετία θα υπάρξει στροφή προς το ηλεκτρονικό βιβλίο. Αντίθετα, 23,92% των φοιτητών διαφωνεί με την άποψη αυτή ενώ μόλις 13,63% κρατάει ουδέτερη στάση.

Αξίζει να σημειωθεί ότι και πάλι η στάση των αντρών φαίνεται πιο θετική καθώς 68,50% συμφωνεί ότι μέσα στην επόμενη τριετία θα υπάρξει στροφή προς το ηλεκτρονικό βιβλίο σε σύγκριση με 58,52% των γυναικών που έχουν την ίδια άποψη.

Αναμφίβολα, η χρήση του ηλεκτρονικού βιβλίου έχει τόσο πλεονεκτήματα όσο και μειονεκτήματα. Ο σκοπός των παρακάτω ερωτήσεων ήταν η διερεύνηση της άποψης των φοιτητών αναφορικά με τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα/μειονεκτήματα χρήσης του ηλεκτρονικού βιβλίου/αναγνώστη.

Έτσι το 47,17% των φοιτητών θεωρεί ότι σημαντικό πλεονέκτημα χρήσης του ηλεκτρονικού αναγνώστη είναι η άμεση πρόσβαση στα βιβλία. Συνεχίζοντας, η φορητότητα-μεταφερσιμότητα θεωρείται βασικό πλεονέκτημα από το 29,95% των φοιτητών. Το 32,03% των φοιτητών συμφωνεί ότι η εύκολη αναζήτηση στα βιβλία είναι βασικό πλεονέκτημα των ηλεκτρονικών αναγνωστών ενώ το 11,37% θεωρεί βασικό πλεονέκτημα την φιλική τεχνολογία για το περιβάλλον.

Αναλυτικά τα αποτελέσματα φαίνονται στο παρακάτω γράφημα.

Αξίζει να αναφερθεί ότι 20,47% των φοιτητών αναφέρουν επιπρόσθετα πλεονεκτήματα χρήσης του ηλεκτρονικού αναγνώστη. Τα βασικότερα από αυτά αφορούν στην εξοικονόμηση χώρου/λιγότερο βάρος, την πρακτικότητα, την φθορά και την οικονομία. Συγκεκριμένα, 10,75% των φοιτητών θεωρούν σημαντικό πλεονέκτημα την εξοικονόμηση χώρου/λιγότερο βάρος, 2,59% των φοιτητών βρίσκει τον ηλεκτρονικό αναγνώστη πιο ενδιαφέρον/ευχάριστο/πρακτικό. Ακόμη 4,06% θεωρεί ότι είναι πιο οικονομικός ενώ 1,37% αναφέρει σαν σημαντικό πλεονέκτημα του ηλεκτρονικού αναγνώστη το ότι δεν φθείρεται όπως τα έντυπα βιβλία.

Τέλος 11,04% των φοιτητών εμφανίζονται αρνητικοί ως προς το ηλεκτρονικό βιβλίο καθώς αναφέρουν ότι δεν βρίσκουν κανένα πλεονέκτημα στην χρήση του.

Συνεχίζοντας οι φοιτητές ρωτήθηκαν την γνώμη τους αναφορικά με τα σημαντικότερα μειονεκτήματα χρήσης του ηλεκτρονικού βιβλίου/αναγνώστη.

Ένα μεγάλο μέρος των φοιτητών, που αγγίζει το 65,90%, θεωρεί ότι το ηλεκτρονικό βιβλίο είναι κουραστικό στην ανάγνωση. Σημαντικό μειονέκτημα είναι η δυσκολία στην περιήγηση, σύμφωνα με το 11,79% των ερωτώμενων, ενώ 8,30% αναφέρει σαν σημαντικό μειονέκτημα το κόστος απόκτησης ενός ηλεκτρονικού βιβλίου. Επιπρόσθετα, 2,26% των φοιτητών αναφέρει ότι οπεριορισμένος αριθμός διαθέσιμων βιβλίων είναι ένα σημαντικό μειονέκτημα της χρήσης του ηλεκτρονικού βιβλίου. Τέλος 6,04% των φοιτητών αναφέρουν ότι δεν βρίσκουν κανένα μειονέκτημα στην χρήση του ηλεκτρονικού βιβλίου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι φοιτητές αναφέρουν και άλλους παράγοντες του οποίους θεωρούν μειονεκτήματα όσο αφορά στην χρήση του ηλεκτρονικού βιβλίου. Αναλυτικά, 10,99% αναφέρουν σαν μειονέκτημα το ότι δεν μπορούν να κρατήσουν σημειώσεις. Ακόμη, σημαντικό μέρος των φοιτητών, που αγγίζει το 10,94%, θεωρεί ότι με τον τρόπο αυτό θα χαθεί η επαφή αλλά και η αξία του βιβλίου.

Το 7,17% των φοιτητών αναφέρει σαν μειονέκτημα χρήσης του ηλεκτρονικού βιβλίου το ότι θα πρέπει να έχουν υποχρεωτικά ηλεκτρονικό υπολογιστή, ιντερνέτ αλλά και να είναι εξοικειωμένοι με την χρήση αυτών. Συνεχίζοντας, 1,79% των φοιτητών απλά δεν θεωρεί το ηλεκτρονικό βιβλίο πρακτικό ενώ 1,79% αναφέρει ότι τεχνικά θέματα θα μπορούσαν να τους δημιουργήσουν προβλήματα στην χρήση του ηλεκτρονικού βιβλίου.

09/03/2011 - elektronikosanagnostis.blogspot.com