In the Plex: Πως η Google σκέφτεται, δουλεύει και επηρεάζει τις ζωές μας

23 Ιουνιου 2011
Posted in Επικαιρότητα

Δύσκολη εποχή για να γράψει κανείς βιβλίο για την Google. Καταρχάς, το πρώτο μέρος της ιστορίας το γνωρίζουμε όλοι: Δύο «εγκέφαλοι» από το Στάνφορντ σκαρφίστηκαν έναν αλγόριθμο που έκανε εύκολες και αποτελεσματικές τις διαδικτυακές αναζητήσεις. Στη συνέχεια, δημιούργησαν αδιανόητα πλούτη τόσο για τον εαυτό τους όσο και για πολλούς άλλους.

Στο νέο του βιβλίο «In the Plex» («Μέσα στο σύμπλεγμα», αναφορά στο περίφημο Googleplex, έδρα της εταιρείας), ο δημοσιογράφος τεχνολογίας Στίβεν Λέβι, παλαιότερα συνεργάτης του «Newsweek» και τώρα του «Wired», ασχολείται με τον μόνο δυνατό τρόπο που μπορεί κάποιος να το κάνει το 2011.

Το βιβλίο είναι κατά βάση μια άμεση χρονολογική καταγραφή της ιστορίας του Google, που ξεκινάει με τον Λάρι Πέιτζ και τον Σεργκέι Μπριν στο Στάνφορντ και καταλήγει με τον Έρικ Σμιντ να απέρχεται από τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου τον Ιανουάριο, επιστρέφοντας την εξουσία στα χέρια των δύο ιδρυτών (ο Λέβι ως επί το πλείστον αποφεύγει την αρκετά διαδεδομένη αντίληψη ότι ο Σμιντ δεν ήταν παρά αχυράνθρωπος). Το μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου καταγράφει τις επιτυχίες του Google: πώς προέκυψαν και πώς τελικά δημιούργησαν προβλήματα στην εταιρεία. Λόγου χάρη, σχεδόν κάθε κίνηση του Google πλέον «ψιλοκοσκινίζεται» όσον αφορά θέματα μονοπωλιακής θέσης στην αγορά και προστασίας της ιδιωτικότητας, τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην Ευρώπη.

Όπως δηλώνουν και οι τίτλοι προηγούμενων βιβλίων του - «Insanely Great» («Παρανοϊκά Μεγαλειώδης») σχετικά με τον Mac ή «The Perfect Thing» («Το Τέλειο Αντικείμενο») σχετικά με το iPod -ο Λέβι είναι φανατικός της τεχνολογίας και των τεχνολογικών εταιρειών. Αν κάποιος ενδιαφέρεται να διαβάσει μια ουσιαστική κριτική του πολιτιστικού αντίκτυπου του Google, πρέπει να διαβάσει Νίκολας Καρ, τον συγγραφέα του άρθρου «Is Google Making Us Stupid?» («Μήπως το Google μας αποβλακώνει;»), που μετεξελίχθηκε στο πρόσφατο βιβλίο του «The Shallows: What the Internet Is Doing to Our Brains» («Στα ρηχά: Τι κάνει το Διαδίκτυο στους εγκεφάλους μας»).

Το «In the Plex» συνήθως αφήνει την τελευταία λέξη στο Google, όμως δίνει χώρο και στους επικριτές. Παράδειγμα αποτελεί η απόφαση του Google να ψηφιοποιήσει όλα τα βιβλία του κόσμου: η συνήθης τοποθέτηση του ιστολογικού σύμπαντος είναι ότι οι αντιρρήσεις των εκδοτών αποτελούσαν τα τελευταία αγκομαχητά ενός ετοιμοθάνατου οικονομικού κλάδου -κάπως σαν την αρχική αντίδραση του Αμερικανικού Συνδέσμου Δισκογραφικών Εταιρειών στην ίδια την ιδέα της ύπαρξης ενός ΜΡ3 player. Παρ' όλα αυτά, ο Λέβι δίνει άφθονο χώρο σε εκείνους που υποστηρίζουν, αρκετά πειστικά, ότι το Google αλαζονικά αποφάσισε πως οι δικές του φιλοδοξίες αποτελούσαν τον καλύτερο οδηγό προς το συμφέρον του κοινού, αγνοώντας κάτι μικροπράγματα όπως οι νόμοι περί πνευματικής ιδιοκτησίας.

Οι πιο δυναμικές στιγμές του «In the Plex» βρίσκονται στην περιγραφή των πρώτων χρόνων. Περιγράφει το πνευματικό περιβάλλον στο οποίο γεννήθηκε ο βασικός αλγόριθμος συσχέτισης αναζητήσεων PageRank ·το βαθμό αναθεώρησης του κώδικα από τους προγραμματιστές του Google· πώς το Google ταυτόχρονα σκόνταψε και εφηύρε το πετυχημένο επιχειρηματικό μοντέλο του· πώς δόμησε τα κέντρα δεδομένων του, επεκτάθηκε σε νέες, άσχετες με την αναζήτηση, επιχειρηματικές δραστηριότητες και πειραματίστηκε με διαφορετικά στιλ διοίκησης.

Ο πλούτος της αφήγησης μειώνεται όσο πλησιάζουμε προς το παρόν, αφού ο Λέβι αγγίζει ζητήματα που έχουν ακόμη μεγάλη στρατηγική σημασία. Η εταιρεία επέτρεψε στα στελέχη της να συνομιλήσουν μαζί του, προφανώς όμως δεν θέλησαν να βγάλουν στη φόρα όλα τα μυστικά.

Μετά την ανάγνωση του βιβλίου, μερικές απορίες παραμένουν: Πόσα ακριβώς χρήματα βγήκαν από το YouTube; Τι είδους δεδομένα υπέκλεψαν οι χάκερς που εισέβαλαν πέρυσι στους σέρβερ του Google; Σε ποιον βαθμό η πολιτική αμοιβών του Google εκμεταλλεύεται τα ίδια παγκόσμια δεδομένα που η εταιρεία ισχυρίζεται πως προσπαθεί να εκδημοκρατίσει, με δισεκατομμύρια «στημένους» ιστότοπους που υπάρχουν μόνο και μόνο για να δημιουργούν προσόδους βασισμένες στις αναζητήσεις;

Ο Λέβι είναι ολοφάνερο ότι θαυμάζει τον Πέιτζ και τον Μπριν, αποκαλύπτει όμως και μερικές διόλου κολακευτικές λεπτομέρειες. Κάποια στιγμή, ο Πέιτζ εμφανίζεται να παρουσιάζει τα αποτελέσματα της ανάλυσης της ποιότητας του αέρα μέσα στα γραφεία του Google, με τα αιωρούμενα σωματίδια να είναι κάτι σαν 0,0001 ανά εκατομμύριο, κάτι που σε κανονικές συνθήκες θα θεωρούνταν εξαιρετικό. Ωστόσο, ο Πέιτζ ήθελε να μηδενίσει τη μέτρηση και διέταξε την εγκατάσταση πανάκριβων φίλτρων αέρα, που δίχως αμφιβολία άφηναν σημαντικό ενεργειακό αποτύπωμα.

Το άτομο που αφηγήθηκε την ιστορία στον Λέβι, αντί να παραδεχθεί πως το αφεντικό ίσως και να παρασύρθηκε λιγάκι, επέμενε ότι η παραγγελία του ήταν απολύτως σωστή: «Μυρίζονται πράγματα που οι περισσότεροι από εμάς δεν μπορούν να μυριστούν»...

Πηγές: enet.gr / technologyreview.com