Πώς θα χάσετε τα δεδομένα σας, με μαθηματική ακρίβεια

Συνταξη / Επιμελεια: Θεόδωρος Χατζηκώστας | 15 Φεβρουαριου 2010
Posted in υλικό - Γενικά Τεχνικά Θέματα

Ο τίτλος ήταν ο βέλτιστος που θα μπορούσαμε να σκεφτούμε για να τονίσουμε , πόσο αδιαφορεί ο μέσος χρήστης για τα δεδομένα που έχει αποθηκευμένα στον υπολογιστή του. Ο γραφών ως τεχνικός, είχε δεκάδες φορές την ατυχία να είναι θεατής στην ίδια ιστορία: Χρήστες που ποτέ δεν έδωσαν σημασία στα δεδομένα τους, να τα κλαίνε κατόπιν εορτής. Πώς τελικά, μπορούμε να προστατέψουμε τα δεδομένα μας;

Πριν πιάσουμε δουλειά: Οι καλύτερες ατάκες

Μερικές από τις καλύτερες ατάκες – συνομιλίες που θα μπορούσε ο γραφών να ανακαλέσει στην μνήμη του, αποτελούν σίγουρα ένα αστείο κομμάτι που δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε στο άρθρο μας. Ιδού λοιπόν  το.. top 5 αυτών:

Νο5:  Ούτε πέντε χρόνια δεν το έχω

- Κάηκε ο δίσκος…

- Μα καλά, πέρσι το αγόρασα, πότε πρόλαβε και χάλασε;!

(δηλαδή εμένα που μου χτύπησε στους δύο μήνες τι να πω;)

Νο4:  Κι όμως είναι το ίδιο

- Έχετε backup;

- Ναι, στον άλλο δίσκο

(=στο άλλο partition του ίδιου δίσκου)

Νο3:  Η οργάνωση είναι μισή αρχοντιά.

- Backup έχετε πάρει;

- Είχα πάρει πριν 8 μήνες…  Σε DVD, αλλά δεν ξέρω που είναι.

No2: Στο τέλος θα υπάρξει μόνο ένας εξωτερικός δίσκος.

- Αντίγραφο δεν είχατε από τα αρχεία σας; (σσ. Κάηκε ο εξωτερικός δίσκος)

- Όχι, γι΄αυτό τα κρατούσα στον εξωτερικό δίσκο, για να μην χαθούν.

(Όχι, οι εξωτερικοί δίσκοι, δεν είναι αθάνατοι)!

Νο1: Που είναι το backup, οέο;

- Ο σκληρός σας δίσκος έχει καεί. Παίρνατε backup;

- Ναι. Το έσωζα στον σκληρό δίσκο!

(ασχολίαστο – ο εν λόγω πελάτης πλήρωσε πολύ φτηνά το λάθος του: €700 σε εταιρεία ανάκτησης δεδομένων)...

Γιατί χάνουμε τα δεδομένα μας;

Υπάρχει μια πλειάδα λόγων για τους οποίους κάποιος μπορεί να απολέσει τα πολύτιμα δεδομένα του. Από κατά λάθος σβήσιμο, από επίθεση ιού, από μηχανική βλάβη του δίσκου, ή από πανωγράψιμο του αρχείου με ένα κενό. Η πιο συνηθισμένη αιτία για μαζική απώλεια φυσικά δεν είναι άλλη από την βλάβη του μέσου, δηλαδή του σκληρού δίσκου, χωρίς να απορρίπτουμε και τις άλλες πιθανότητες.

Τι θα πρέπει να κάνουμε για να μην χάσουμε ποτέ, τα δεδομένα μας;

Φτάνουμε λοιπόν στο δια ταύτα. Είτε έχετε ήδη έναν υπολογιστή, είτε σκέφτεστε να αγοράσετε έναν καινούργιο, ρίξτε μια ματιά στις παρακάτω συμβουλές:

Αν είναι να αγοράσετε καινούργιο Η/Υ, ζητήστε να μάθετε αν η μητρική έχει USB3.0 θύρες ή μία εκ των  eSATA / Firewire θυρών. Καθώς η μεταφορά δεδομένων μέσω της USB2.0 μπορεί να πάρει από δεκάδες λεπτά έως και ώρες, καλό είναι ο υπολογιστής σας να είναι εφοδιασμένος με ένα interface υψηλής ταχύτητας. USB3.0 δίσκους μπορεί να μην έχουμε δει ακόμη, αλλά δεν αργούν. Αν δε, βιάζεστε, υπάρχουν αρκετοί eSATA/Firewire που πραγματικά θα σας ξελασπώσουν.

Δοκιμάστε την λύση του RAID 1 (mirroring), δηλαδή η μητρική να γράφει τα ίδια δεδομένα σε δύο δίσκους, ώστε αν ο ένας εκ των δύο πάθει βλάβη, ο δεύτερος να συνεχίσει να λειτουργεί κανονικά.  Τόσο οι μητρικές με NVidia όσο και αυτές με ATi και Intel chipset έχουν αυτή την δυνατότητα, και θα σας κοστίσει – κυριολεκτικά – έναν δίσκο παραπάνω , δηλαδή μόλις €40-60!

Ζητήστε να ενεργοποιηθούν οι λειτουργίες αυτοδιάγνωσης SMART στους δίσκους από το BIOS, και ζητήστε να εγκατασταθούν (ή εγκαταστήστε οι ίδιοι) τα προγράμματα των κατασκευαστών  του chipset της μητρικής. Εκτός του ότι ελέγχουν καλύτερα την λειτουργία των δίσκων ή του array, ταυτόχρονα τσεκάρουν και τυχόν αστοχίες και σας προειδοποιούν έγκαιρα.

Για το όνομα του Θεού, μην αγοράζετε φτηνιάρικα τροφοδοτικά και τοποθετήστε ένα UPS στον υπολογιστή σας!

Η ψύξη αποδεδειγμένα αυξάνει την ζωή των δίσκων. Μην τους τοποθετείτε κολλητά τον ένα κάτω από τον άλλο στο κουτί (αν έχετε δύο), βιδώστε τους καλά και βρείτε ένα ATX Case  που να έχει ξεχωριστό ανεμιστήρα που τους ψύχει.

Οι δίσκοι που καταπονούνται περισσότερο είναι αυτοί που επάνω τους γίνονται πολλές εργασίες (εγγραφές, caching, swap file), δηλαδή το μέσο που έχετε εγκατεστημένα τα Windows. Η καλύτερη λύση λοιπόν είναι να  έχετε σε ξεχωριστό μέσο  το σύστημα και σε ξεχωριστό(α)  μέσα, τα δεδομένα.

Όλοι οι κατασκευαστές δίσκων προσφέρουν διαγνωστικά προγράμματα, που μάλιστα μπορούν να ελέγξουν τους φυσικούς δίσκους, ακόμη και αν ανήκουν σε κάποιο RAID Array. Seagate, Western Digital, Samsung, Toshiba, όλοι έχουν κάτι. Μία φορά στον χρόνο, δεν είναι κακό να ψάξετε π.χ. για bad tracks (κατεστραμμένους τομείς) στον δίσκο σας (που άλλωστε είναι σημάδι θανάτου)!

Τα δεδομένα πρέπει πάντα να βρίσκονται σε δύο σημεία τουλάχιστον, και εννοείται όχι στο ίδιο μέσο (π.χ. δίσκο).  Ακόμη και να γράφετε π.χ. τα δεδομένα σας σε δύο δίσκους μέσω του RAID που περιγράψαμε, πάλι πρέπει να παίρνετε backup σε τρίτο εξωτερικό δίσκο, τόσο σε περίπτωση που και οι δύο δίσκοι καούν (;) όσο και σε περίπτωση καταστροφής από ιό, κατά λάθος σβήσιμο κτλ.

Τα CD και τα DVD ΔΕΝ είναι ασφαλή, όσο καλά και να τα διατηρήσετε. Στα CD έρευνες έχουν δείξει πως ένα γραμμένο μέσο, μετά από κάποια χρόνια ουσιαστικά καθίσταται άχρηστο και δεν μπορεί να αναγνωστεί. Αν περιμένετε λοιπόν μετά από τρία ή πέντε χρόνια το CD με τα πολύτιμα δεδομένα σας, να λειτουργεί ακόμη, πρώτα σταυρώστε τα δάκτυλα σας, πριν δοκιμάσετε!

Χρησιμοποιείστε κάποιο πρόγραμμα backup που αυτοματοποιεί την διαδικασία. Η Symantec αλλά και άλλοι κατασκευαστές, πουλάνε προγράμματα που είναι πολύ πρακτικά και εύκολα στην χρήση.

Μην αποθηκεύετε στον δίσκο σας, αυτούσια ιστοσελίδες με τεράστια ονόματα, καθώς  μπορεί να διακόψουν την διαδικασία backup, όταν πάνε να μεταφερθούν σε μέσα (CD,DVD) ή σε άλλο δίσκο που έχει ήδη κάποιους καταλόγους με Χ μήκος ονόματος.

Είτε κάνετε backup με το χέρι είτε με πρόγραμμα, επιλέξτε να μην σβήνετε/πανωγράφετε τα παλαιότερα backup αρχεία, αλλά να τα κρατάτε ταξινομημένα αν γίνεται με ημερομηνία. Π.χ. αν σώζετε τον κατάλογο data στον εξωτερικό δίσκο, τα αντίγραφα ασφαλείας μπορούν να έχουν αυτή τη μορφή:

Δηλαδή για κάθε ημερομηνία να φτιάχνετε και ένα νέο backup χωρίς να σβήνετε άμεσα το προηγούμενο. Έτσι θα γλυτώσετε από πολλούς μπελάδες, αν π.χ. καταστρέψετε ένα αρχείο και μετά το πάρετε backup. Με την μέθοδο της διατήρησης πολλών αρχείων ασφαλείας (ταξινομημένων χρονολογικά), θα μπορέσετε να βρείτε άκρη σε μια τέτοια περίπτωση.

To RAID XPrert Tool της AMD τρέχει ως ιστοσελίδα, προσφέρει πλήρη παραμετροποίηση και έλεγχο του RAID controller, δυνατότητα αποστολής email και άλλως ειδοποιήσεων σε περίπτωση βλάβης ή ένδειξης δυσλειτουργίας.

Η NVidia προσφέρει αντίστοιχο πρόγραμμα που βρίσκεται ενσωματωμένο στους drivers που υπάρχουν για κατέβασμα στο site της. Ελαφρά μικρότερων δυνατοτήτων, αλλά πιο εύκολο στην χρήση.

Η Intel δεν θα μπορούσε να πάει πίσω: Το Intel Matrix Storage, προσφέρει πλήρης διαχείριση του RAID array με όλα σχετικά καλούδια. Το πρόγραμμα μπορεί να λειτουργήσει  σε δύο επίπεδα, για έμπειρους ή  για αρχάριους χρήστες!

Επίλογος

Η βέλτιστη ασφάλεια των δεδομένων, επιτυγχάνεται από πολλά στρώματα (layers), που αποτελούν τους κυματοθραύστες σε κάθε ένα πρόβλημα/κίνδυνο. Ένας υπολογιστής με καλό τροφοδοτικό και UPS, που αποθηκεύει τα δεδομένα σε δύο δίσκους διάταξης RAID 1, και που στέλνει αντίγραφο ασφαλείας κάθε βράδυ σε έναν από τους δύο εξωτερικούς δίσκους, είναι ίσως μια λύση που θα σας σώσει στο 99,99% των περιπτώσεων.

Δυστυχώς, ελάχιστοι ιδιώτες αλλά και μικρές εταιρείες, παίρνουν στα σοβαρά την ασφάλεια των δεδομένων τους. Μέχρι τουλάχιστον να χάσουν τα πάντα για πρώτη φορά. Φροντίστε λοιπόν, να μην είστε ένας από αυτούς.