Χρηματοδότηση μέσω ίντερνετ

29 Σεπτεμβριου 2010
Posted in Επικαιρότητα

Χρήστες του διαδικτύου συνεισφέρουν κεφάλαια για να υλοποιηθούν ιδέες...

Τι χρειάζεται για να υλοποιηθεί ένα ντοκιμαντέρ με θέμα την πρόσφατη οικολογική καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού, μία ανθρωπιστική αποστολή ανέγερσης ενός οικισμού στην Ουγκάντα ή η ιδέα για τη δημιουργία μιας εταιρείας ανάπτυξης εκπαιδευτικού λογισμικού; Σίγουρα όχι μόνο το μεράκι των ανθρώπων οι οποίοι βρίσκονται πίσω από κάθε τέτοιο εγχείρημα, αλλά και κεφάλαια που δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητα. Κεφάλαια τα οποία, σε μία εποχή παγκόσμιας οικονομικής ύφεσης, είναι δύσκολο να βρεθούν από χορηγίες ή τραπεζικά δάνεια.

Ευτυχώς, το ίντερνετ προσφέρει πλέον μία εναλλακτική πρόταση, η οποία κερδίζει ολοένα και περισσότερο έδαφος στο εξωτερικό: τις διαδικτυακές πλατφόρμες «χρηματοδότησης απευθείας από το κοινό» («crowd funding»), στις οποίες οι εμπνευστές τέτοιων πρότζεκτ αναρτούν την πρότασή τους, ζητώντας ουσιαστικά από κάθε ιδιώτη που επισκέπτεται την πλατφόρμα να γίνει χορηγός και να την στηρίξει οικονομικά ακόμη και με «ό,τι μπορεί». Παρόμοιες ιστοσελίδες γνωρίζουν ακόμη μικρή απήχηση στη χώρα μας –ελάχιστοι κινηματογραφικοί παραγωγοί και συγγραφείς έχουν καταφύγει στην ιδέα της «χρηματοδότησης από το ευρύ κοινό». Εκτός Ελλάδας, ωστόσο, δεκάδες καλλιτέχνες, μουσεία, Mη Kυβερνητικές Oργανώσεις, ακόμη και νεοσύστατες εταιρείες καταθέτουν καθημερινά τις προτάσεις τους σε υπηρεσίες «crowd funding», όπως το IndieGoGo, το Kickstarter, το Sponsume ή το Invested.in. Συχνά, μάλιστα, με σημαντική επιτυχία – για παράδειγμα, σε 15 μήνες μέσα από το Kickstarter έχουν βρει χρηματοδότηση 650 πρότζεκτ, προσελκύοντας 70.000 δωρητές, τη στιγμή που στο IndieGoGo τα δύο τελευταία χρόνια 5.000 προτάσεις συγκέντρωσαν δωρεές από πολίτες 120 και πλέον χωρών.

Ο τρόπος λειτουργίας όλων αυτών των ιστοσελίδων είναι παρόμοιος, με κάθε πρόταση να φιλοξενείται στη δική της ιστοσελίδα, όπου οι εμπνευστές της μπορούν να αναρτήσουν εικόνες, φωτογραφίες, βίντεο και σύντομα βιογραφικά, ώστε να την κάνουν όσο το δυνατόν πιο ελκυστική στους υποψήφιους χορηγούς της. Οι ίδιοι οι εμπνευστές της, πάλι, καθορίζουν το ύψος της απαιτούμενης χρηματοδότησης και τη χρονική διάρκεια συγκέντρωσης των δωρεών –διάρκεια, πάντως, που δεν θα πρέπει να ξεπερνάει τις 90 ημέρες. Eτσι, η πλατφόρμα αναλαμβάνει να ενημερώνει τους επισκέπτες για τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν σε κάθε πρότζεκτ και το χρονικό διάστημα στο οποίο λήγει σχετική διορία. Επίσης, μεταφέρει τα χρήματα που κατέβαλαν οι δωρητές –μέσα από κάποιο σύστημα ηλεκτρονικών συναλλαγών όπως το PayPal– στους ανθρώπους που ανάρτησαν την πρόταση, παρακρατώντας ένα μικρό ποσοστό ως προμήθεια.

Oπως είναι φυσικό, κάθε υπηρεσία διαφοροποιείται στις επιμέρους λεπτομέρειές της από τις υπόλοιπες, θέτοντας λιγότερους ή περισσότερους περιορισμούς. Στο Kickstarter, π.χ., τα ποσά μεταβιβάζονται μόνο αν καλυφθεί το προβλεπόμενο χρηματικό κεφάλαιο στην προβλεπόμενη προθεσμία και μάλιστα υπό την προϋπόθεση πως οι υπεύθυνοι του πρότζεκτ διαθέτουν τραπεζικό λογαριασμό σε κάποια αμερικανική τράπεζα. Στο IndieGoGo, από την άλλη, μπορεί κανείς να υποβάλει την πρότασή του από οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο, ενώ θα εισπράξει όσα χρήματα συγκέντρωσε, ακόμη κι αν αυτά είναι λιγότερα από τον αρχικό στόχο.

Ωστόσο, η γενική τους φιλοσοφία είναι ίδια, αφού όλες οι παραπάνω πλατφόρμες φιλοξενούν ιδέες οι οποίες αναζητούν χορηγούς και όχι επενδυτές. Κάτι που σημαίνει πως όσοι καταθέτουν τον οβολόν τους στις ιστοσελίδες «crowd funding» δεν προσβλέπουν σε κέρδος ή σε κάποιο οικονομικό αντάλλαγμα με τη μορφή μετοχών, πέρα ίσως από κάποιες εκπτωτικές προσφορές ή δώρα.

Για παράδειγμα, τέσσερις Αμερικανοί φοιτητές ζήτησαν την ενίσχυση των επισκεπτών του Kickstarter για να δημιουργήσουν το Diaspora, μία νέα υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης στην οποία τα μέλη θα έχουν τον πλήρη έλεγχο των προσωπικών δεδομένων τους. Μόνο που οι χρήστες του Kickstarter τους επεφύλασσαν μία ευχάριστη έκπληξη, καθώς, μέσα σε 12 ημέρες, 6.500 και πλέον δωρητές εξασφάλισαν για το Diaspora ούτε λίγο ούτε πολύ 200.000 δολάρια. Σημειώνεται ότι ο στόχος των φοιτητών ήταν να συγκεντρώσουν 10.000 δολάρια μέσα σε 39 ημέρες.

Από τη μουσική

Καθώς οι πρώτες προσπάθειες για «χρηματοδότηση από το κοινό» ξεπήδησαν από τον χώρο της μουσικής, σήμερα υπάρχουν αρκετές πλατφόρμες ειδικά για συγκροτήματα και τραγουδιστές που αναζητούν κεφάλαια για να ηχογραφήσουν κάποιο δίσκο ή να πραγματοποιήσουν συναυλίες. Eτσι, χάρη σε ιστοσελίδες σαν τις Sellaband, PledgeMusic και Slicethepie, εκατοντάδες μουσικοί επιχειρούν να συγκεντρώσουν χορηγίες προσφέροντας ως αντάλλαγμα τη δυνατότητα «κατεβάσματος» του άλμπουμ όταν αυτό ηχογραφηθεί ή τη συμμετοχή στα όποια κέρδη –είναι χαρακτηριστικό πως, μόνο μέσα από το Sellaband, μπορεί κανείς να ενισχύσει τουλάχιστον δέκα νεοεμφανιζόμενα ελληνικά γκρουπ. Κι επειδή η φιλοσοφία του «crowd funding» αποδεσμεύει τους καλλιτέχνες από τα συμβόλαια, έχει προσελκύσει και διάσημα μουσικά σχήματα, όπως τους Public Enemy.

Την ίδια στιγμή, οι υπηρεσίες Spot.us και Global for me τού επιτρέπουν να χρηματοδοτήσει ανεξάρτητους δημοσιογράφους, οι οποίοι προτείνουν ρεπορτάζ για θέματα τα οποία δεν έχουν προσελκύσει την προσοχή των παραδοσιακών ΜΜΕ.

19/09/2010 - kathimerini.gr