«Ενα cd, περιπτερά!»

02 Φεβρουαριου 2011
Posted in Επικαιρότητα

Το τοπίο της παραγωγής και διακίνησης της μουσικής δημιουργίας έχει μεταβληθεί θεαματικά!

«Μπορείτε να κάνετε μια μικρή δωρεά και να βάλετε όποιο ποσό θέλετε από 2 μέχρι και 10 ευρώ. Με αυτόν τον τρόπο θα πληρωθούν οι άνθρωποι που δούλεψαν γι’ αυτόν και θα μπορέσω να επανακυκλοφορήσω δίσκους. Και θα πάρετε απόδειξη για το ποσό. Δε θέλουμε μαύρα χρήματα».

Αδιέξοδο ή ειλικρίνεια; Η κίνηση του Στάθη Δρογώση δείχνει αυτό που συζητούν οι άνθρωποι της δισκογραφίας και της μουσικής, αλλά κανείς δεν έχει το θάρρος να τα πει έξω από τα δόντια. Μετά από 11 χρόνια στον χώρο, ο τραγουδοποιός πήρε την κατάσταση στα χέρια του. Διαθέτει το δίσκο του «Ομορφη ζωή» δωρεάν από τη σελίδα της ανεξάρτητης εταιρείας του, της Antelma music, και όποιος θέλει τον κατεβάζει ελεύθερα.

Είναι φανερό. Η δισκογραφία με τη μορφή που τη γνωρίζαμε λυγίζει όλο και περισσότερο μέχρι να χαθεί οριστικά η παραδοσιακή της μορφή. Οι πολυεθνικές δεν πληρώνουν δεκάρα για κανέναν δίσκο, ενώ αντιθέτως ζητούν ποσοστά από το τελευταίο οχυρό: τα live. Τα 2/3 της ετήσιας παραγωγής των cd πληρώνεται από την τσέπη των καλλιτεχνών και όσοι απ’ αυτούς καταφύγουν σε κάποια μικρή ανεξάρτητη εταιρεία -όλο και πιο σπάνια μεγάλη- είναι μόνο για της διανομή. Το Διαδίκτυο σαρώνει στους νέους, τα δισκοπωλεία λιγοστεύουν και αναλαμβάνουν τα περίπτερα. «Δυο μόνο χονδρέμποροι έμειναν. Ολη η Ελλάδα απευθύνεται στο κέντρο για να προμηθευτεί δίσκους», λέει ο Πέτρος Δραγουμάνος που ενημερώνει κάθε χρόνο τον κατάλογο της «Ελληνικής Δισκογραφίας 1950-2010» (έκδοση και DVD), δίνοντας πληροφορίες και χαρτογραφώντας την παραγωγή του τελευταίου μισού αιώνα. «Τα δισκοπωλεία από 2000 που ήταν τη δεκαετία του ’90, έμειναν το πολύ 200 ενώ υπάρχουν ολόκληροι νομοί που δεν έχουν ούτε ένα».

Μικρότερος ΦΠΑ

Το πείραμα στα περίπτερα μέχρι τώρα φαίνεται να πήγε καλά, οπότε βρέθηκε νέος κερδοφόρος δρόμος. Πολύ περισσότερο που ο ΦΠΑ είναι μικρότερος, όπως άλλωστε και το ποσοστό του περιπτερά απ’ ό,τι εκείνο του δισκοπώλη. Η συνηθέστερη τακτική είναι οι δύο συσκευασίες του προϊόντος τουλάχιστον για τα μεγάλα ονόματα. Αυτή για το κατάστημα δίσκων και εκείνη για τα περίπτερα. «Συνήθως με τις εκδόσεις αυτές υπάρχει πάντα ένα έντυπο που τις δικαιολογεί».

Αλλη περίπτωση είναι τα τηλεοπτικά περιοδικά με διαφορετικές εκδόσεις ή το ίδιο έντυπο με διαφορετικό cd κάθε φορά. Ορισμένα μάλιστα απ’ αυτά καταφέρνουν και πουλάνε και 2.000 κομμάτια. Αλλωστε, άλλο να πληρώσεις 20 και 18 ευρώ ένα cd κι άλλο 9,90 ή λιγότερα. Από την άλλη πλευρά οι εφημερίδες έδωσαν μια νέα ώθηση σε παλιούς καταλόγους με τεράστιους για τα δεδομένα της δισκογραφίας αριθμούς, ενώ κάποιες απ’ αυτές ασχολούνται και με νέες εκδόσεις.

Η «Καθημερινή» από τον περασμένο Σεπτέμβριο έδωσε περισσότερα από 3 εκατ. cd του Μάνου Χατζιδάκι και όπως επισημαίνει ο Π. Δραγουμάνος: «είναι μια απόδειξη ότι ο κόσμος επιβραβεύει τις καλές δουλειές. Αυθεντικές εκδόσεις, με πληροφοριακό υλικό για το οποίο ο αγοραστής νιώθει να τον σέβεται η εφημερίδα που επέλεξε».

Αλλες επέλεξαν νέες παραγωγές, όπως η «Real Νews» και το «Πρώτο θέμα», οι οποίες μεταξύ άλλων διέθεσαν στην αγορά δουλειές του Γιάννη Πάριου και του Δημήτρη Μητροπάνου, δίνοντας περισσότερο από ένα εκατομμύρια αντίτυπα σε σύνολο Κυριακών για το καθένα.

Αριθμούς που κανείς δίσκος δεν θα μπορούσε να πουλήσει με την παραδοσιακή οδό. Ομως και η Δέσποινα Βανδή δεν θα μπορούσε να πουλήσει 416.550 cd που κατάφερε να δώσει μέσω του «Εθνους» και σε σύνολο διετίας -αφού ακολούθησε και η Real- 937.070 δίσκους.

Ακόμη και ο «Σταυρός του Νότου» του Θάνου Μικρούτσικου, από τους πιο αγαπημένους δίσκους με μεγάλες πωλήσεις από το 1979, όταν συνόδευσε τα «Νέα» την περασμένη άνοιξη, έδωσε 95.750 τεμάχια.

Έναρξη επαγγέλματος...

Αν παρατηρήσει κανείς τι συνέβη από το 2005 θα διαπιστώσει ότι η παραγωγή δεν μειώθηκε εντυπωσιακά αντιθέτως παραμένει στα ίδια επίπεδα. Τότε ήταν 1.439 ετήσιες παραγωγές, το 2009 καταγράφηκαν 1.422 και πέρυσι έπεσαν στις 1.064. Οι καλλιτέχνες έχουν μεγαλύτερες αγωνίες αφού έσβησε η περίοδος των απολαύσεων, αλλά κανείς δεν περίμενε ότι μαζί τους θα μπει φρένο στον ετήσιο πρωταθλητισμό. «Οι μεγάλοι δεν ενδιαφέρονται να κυκλοφορήσουν ένα δίσκο τον χρόνο. Και όσοι βγαίνουν είναι απλώς για να μας θυμίσουν ότι είναι ακόμη ενεργοί. Οσο για τους νέους ερμηνευτές αυτοί βγάζουν δίσκο για να κάνουν επίσημη έναρξη επαγγέλματος. Ολοι γνωρίζουν ότι δεν θα πουλήσουν». Οσο για τους χρυσούς, όλο και λιγότεροι ερμηνευτές ξιπάζονται με γιορτές γιατί πούλησαν 6.000 αντίτυπα. Βολεύονται όμως με τις πωλήσεις στα περίπτερα. Αλλωστε από ένα cd να πουληθεί σε 14.000 περίπτερα θα σημειωθούν μεγαλύτερες πωλήσεις απ’ ό,τι στα δισκάδικα.

Μέσα σε όλα αυτά αλλάζουν και ο τιμές. Η κατρακύλα των πωλήσεων και το μέτωπο της πειρατείας (αλλοδαποί και Διαδίκτυο), έπεισε και τα «σκληρά καρύδια» για εκπτώσεις είτε στα περίπτερα είτε σε κάποια καταστήματα. Σε γειτονικές μάλιστα χώρες, όπως η Ισπανία και η Ιταλία δεν χρειάζεται ούτε το άλλοθι του ενός εντύπου για να πουληθεί το cd στο περίπτερο. Το «ένα cd περιπτερά» παραφράζοντας τους στίχους της Μ. Κριεζή είναι συνηθισμένο. Εδώ θέλουν να δικαιολογηθούν για όσα πλήρωνε το κοινό τόσα χρόνια...

29/01/2011 - Γιώτα Συκκά / kathimerini.gr

Διαβάστε επίσης: Κίνηση ματ εταιρειών στην online πειρατεία