PIPA, SOPA εμπλοκή... και λοιποί copyright owners ενάντια σε όλο τον κόσμο!

Συνταξη / Επιμελεια: Γεώργιος Αθανασίου | 21 Φεβρουαριου 2012
Posted in λογισμικό - Διαδίκτυο

Η ιστορία του SOPA/PIPA είναι πάνω-κάτω γνωστή. Το ίντερνετ παρά τις περί του αντιθέτου δηλώσεις, εξακολουθεί έως και σήμερα να διοικείται ουσιαστικά από τις ΗΠΑ και τον "ανεξάρτητο" φορέα ICANN. Ο προτεινόμενος λοιπόν νόμος (όπου το ακρωνύμιο παράγεται από την φράση "Stop Online Piracy Act") θα έδινε την δύναμη στους copyright owners να κλείνουν κατά βούληση ιστοσελίδες που είτε περιείχαν πειρατικό περιεχόμενο είτε (άκουσον άκουσον) περιείχαν συνδέσμους για... πειρατικές ιστοσελίδες, είτε περιείχαν γενικώς οτιδήποτε που να είχε σχέση με πειρατεία (π.χ. ένα forum όπου ένας χρήστης θα έδινε σύνδεσμο για πειρατικό περιεχόμενο)!

Φυσικά αυτή η προσπάθεια απόλυτου ελέγχου του ίντερνετ δεν είναι ούτε η πρώτη ούτε η τελευταία. Οι απανταχού copyright owners (RIAA, MPAA, BSA κ.λπ.) αποτελούν εδώ και χρόνια το κακομαθημένο παιδί του νόμου, ασελγώντας χάρις την απαρχαιωμένη αντίληψη περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Το ότι κάποιος θα πάει να αντιγράψει ένα πρόγραμμα και θα πληρώσει 20 φορές πρόστιμο συν τις όποιες νομικές συνέπειες (βλ. φυλάκιση) είναι -όπως έχει ξαναγραφτεί- σαν να κλέβει ένας τύπος ένα κουτί μακαρόνια στο σούπερ μάρκετ, και ο ιδιοκτήτης να απαιτεί ο κλέφτης για... αποζημίωση να του φέρει πίσω είκοσι πακέτα! Δεν καταλαβαίνουμε γιατί ενώ λοιπόν οι προασπιστές των copyrights θεωρούν την αντιγραφή ίση με κλοπή, ταυτόχρονα δεν ζητούν τις ίδιες τιμωρίες. Η απάντηση είναι πως η πνευματική ιδιοκτησία είναι άυλη άρα είναι αδύνατον να υπολογίσουμε τις ζημιές που ένας χρήστης μπορεί να δημιουργήσει στον κατασκευαστή διακινώντας χιλιάδες κόπιες αυτής. Δεν διαφωνούμε επ' αυτού (ούτε τασσόμαστε υπέρ της πειρατείας για να το ξεκαθαρίσουμε). Η συντριπτική όμως πλειοψηφία των χρηστών δεν είναι διακινητές: Ένας νεαρός που βλέπει μια ταινία ή που τρέχει ένα πειρατικό πρόγραμμα, στην ουσία έχει προκαλέσει ζημιά συγκεκριμένης αξίας -γιατί λοιπόν να εξισώνεται με έναν χρήστη που διαπράττει διαφορετικής φύσης έγκλημα; Επειδή οι διωκτικές αρχές δεν μπορούν να τον εντοπίσουν και άρα στην απίθανη περίπτωση που συλληφθεί, να τιμωρηθεί/εξοντωθεί παραδειγματικά; Αυτό το απλό ερώτημα, έως σήμερα λίγες φορές έχει τεθεί και φυσικά ποτέ δεν έχει απαντηθεί με ένα λογικό επιχείρημα!

Αν δούμε από μια άλλη οπτική το θέμα, τότε θα διαπιστώσουμε πως από τα 100 laptops και PCs που υπάρχουν σήμερα, τα 99 (για να μην πω 100) έχουν μέσα copyrighted material, από την ποιο αθώα μορφή ως την ποιο συνηθισμένη. Μια εικόνα κατεβασμένη από το ίντερνετ, ένα πρόγραμμα, ένα τραγούδι. Εν ολίγοις λοιπόν, είμαστε όλοι, παράνομοι και αν έχουμε την εξαιρετική ατυχία να συλληφθούμε γι' αυτό, τότε προφανώς θα σπάμε πέτρες για δέκα ζωές, αφού ένας copyright owner, έχει δικαίωμα να σας μηνύσει για εκατοντάδες χιλιάδες ή και εκατομμύρια ευρώ! Αυτό δεν είναι υπερβολή. Αν κοιτάξουμε π.χ. τις μηνύσεις της RIAA στις ΗΠΑ, γιαγιάδες και δεκάχρονα μηνύονται για δεκάδες χιλιάδες δολάρια επειδή κατέβασαν δέκα τραγούδια από το διαδίκτυο!

Ας επιστρέψουμε λοιπόν στον -προς το παρόν "παγωμένο" νόμο SOPA και το πώς αυτός θα λειτουργούσε: Το κλείσιμο μίας ιστοσελίδας θα γίνονταν δια μέσω του DNS. Εν ολίγοις αν η ιστοσελίδα www.OEM.gr έχει IP 86.125.19.27, τότε η RIAA με συνοπτικές διαδικασίες θα αποσύνδεε την IP από το domain name. Πλέον όποιος θα πληκτρολογούσε www.OEM.gr δεν θα πήγαινε στην ιστοσελίδα αυτή, αλλά στο κενό ή σε μια εικόνα αυτού του τύπου:

Η προτεινόμενη νομοθεσία ήταν τόσο φασιστική που ακόμη και ιδιοκτήτες υλικού copyright αντιτάχθηκαν. Και ευτυχώς μεγάλες εταιρείες ή οργανισμοί όπως η Google και η Wikipedia προώθησαν την διαμαρτυρία με αποτέλεσμα το νομοσχέδιο να επιστρέψει για... ρετουσάρισμα (βοήθησε και το γεγονός πως έχουμε προεκλογική περίοδο στις ΗΠΑ). Αν κάποιος νομίζει όμως πως οι ιδιοκτήτες πνευματικών δικαιωμάτων έμειναν με σταυρωμένα τα χέρια, γελιέται οικτρά!

The MegaUpload incident.

Και ενώ λοιπόν η SOPA έδειχνε πως δεν θα περνούσε, ξαφνικά γίνεται... "πέσιμο" στο MegaUpload, μια δημοφιλής file sharing εταιρεία. Η λέξη πέσιμο δεν είναι τυχαία! Το MegaUpload είχε κατηγορηθεί και στο παρελθόν πως υπέθαλπε την πειρατεία ενώ είχαν γίνει προσπάθειες να κλείσει ο δικτυακός τόπος με την ίδια μέθοδο που το SOPA προωθούσε ως αυτοματισμό! Η επίθεση λοιπόν ενάντια στο MegaUpload ήταν ίσως η ποιο ενορχηστρωμένη επίθεση στην ιστορία του ίντερνετ!:

Το κίνητρο: Το MegaUpload έδειχνε να αγνοεί επιδεικτικά τους copyright owners, την ίδια ώρα που προετοιμάζονταν να λανσάρει μια υπηρεσία που θα σκότωνε τις δισκογραφικές, επιτρέποντας τους καλλιτέχνες να πουλάνε την μουσική τους απ' ευθείας στους χρήστες.

Το κατάλληλο θύμα: Το MegaUpload ήταν όντως άνδρο της πειρατείας, όπως και δεκάδες άλλες file sharing υπηρεσίες όπως το Rapidshare, το Fileserve, το WUpload, το FileSonic κ.λπ. Είχε όμως δύο πολύ καλούς λόγους να στοχοποιηθεί και να ενοχοποιηθεί πρώτο: Ο ιδιοκτήτης του Κιμ Σμιτς (ή Κιμ Ντότκομ), είχε ένα θυελλώδες παρελθόν με τον νόμο, ενώ η εταιρεία είχε servers σε ΗΠΑ και Ν. Ζηλανδία, εκεί ακριβώς δηλαδή που οι ιδιοκτήτες copyright μπορούσαν να παίξουν εντός έδρας.

Το μέσο: Τόσο το MegaUpload όσο και ο ιδιοκτήτης της έπρεπε να χτυπηθούν αποφασιστικά σε πολλαπλά επίπεδα, ώστε να μην υπάρξει κανενός είδους δυνατότητα αντίδρασης. Και εδώ φτάνουμε στο ζουμί:

Πράκτορες του... FBI ορμάνε στο σπίτι του σε μια επιχείρηση που περιγράφεται σαν αυτή ενάντια στον Οσάμα Μπιν Λάντεν. Συλλαμβάνουν τον Dotcom όχι φυσικά για τον πραγματικό λόγο (διευκόλυνση πειρατείας) αλλά για... ξέπλυμα χρήματος. Στην συνέχεια φυσικά αρχίσουν οι... διαρροές! Όσοι διάβασαν τον τύπο εκείνες τις ημέρες θα έμαθαν πως ο κατηγορούμενος είχε ένα... τανκ στο σπίτι του, πινακίδες πολυτελών αυτοκινήτων με τίτλους «Χάκερ», «Θεός», «Μαφία», «Μαστουρωμένος» και «Ένοχος» (αν δεν μας απατά η μνήμη μας), πως είχε διαφύγει από την δικαιοσύνη της Γερμανίας, πως είχε κάνει στο παρελθόν χρηματιστηριακή απάτη, πως υπήρχαν όπλα στο σπίτι κ.λπ κ.λπ. Το κριτήριο της αθωότητας του, πλέον είχε καταπατηθεί πολλαπλώς!

Ο Κιμ λοιπόν, είναι ένοχος πριν ακόμη δικαστεί. Χάρις τον "Δικαστή Ντρεντ" (FBI), η υπηρεσία του MegaUload έκλεισε πριν καλά καλά γίνει η δίκη, δημιουργώντας τετελεσμένο αντίστοιχο του Napster, και φυσικά οι copyright owners έκαναν μια επίδειξη δύναμης ενάντια στις υπηρεσίες file sharing. Έτσι, τις επόμενες ημέρες το Filesonic -μια υπηρεσία αντίστοιχη του megaupload- απενεργοποίησε το δικό της file sharing, φοβούμενη πως θα είχε την ίδια τύχη! Με τα peer-to-peer να είναι εύκολο να ελεγχθούν και με τις ιστοσελίδες για direct download να εκφοβίζονται, οι εταιρείες πνευματικών δικαιωμάτων κέρδισαν μια μεγάλη μάχη, χωρίς να χρειαστούν ούτε SOPA ούτε... PIPA. Απέδειξαν πως το καλό το παλικάρι ξέρει και άλλο μονοπάτι, και συνεχίζουν ακάθεκτες.

Την ίδια εποχή ανακοινώθηκε (πολύ πιθανό για την δημιουργία εντυπώσεων) πως ο νόμος των τριών χτυπημάτων στην Γαλλία αποδίδει καρπούς και πως αυξήθηκαν τα έσοδα από τον φόρο πώλησης online τραγουδιών κατά εντυπωσιακό αριθμό (άσχετο το ένα με το άλλο αλλά τέλος πάντων). Και στο καπάκι φυσικά, η δική μας Ελληνική μίζερη και υποταγμένη δούλη ηγεσία...

Υποτελείς πολιτικοί της κακιάς ώρας

Στις 27 του Γενάρη, η Ελλάδα μαζί με άλλες 22 χώρες της ΕΕ υπέγραψαν την συνθήκη της ACTA. Το... πολυνομοσχέδιο λοιπόν δεν διαφέρει σε αρκετά σημεία με το SOPA όπως π.χ. στο ότι κάποιος θεωρείται συνυπεύθυνος για διακίνηση πειρατείας έστω και αν δεν συμμετέχει στην πράξη. Π.χ. το MegaUpload θεωρητικά δεν έπραξε κάτι παράνομο -κάποιοι πελάτες του ήταν αυτοί που το χρησιμοποιούσαν για διακίνηση πειρατικού υλικού. Με την ACTA όμως, πλέον όλοι οι συμμετέχοντες θεωρούνται υπεύθυνοι, από τον provider (π.χ. OTEnet), ως την εταιρεία που φιλοξενεί στους servers της την ιστοσελίδα και ως τον ιδιοκτήτη της ιστοσελίδας, όλοι είναι.. ένοχοι!

Ένα ωραίο link είναι εδώ: What is Acta and why should you be worried about it?

Φυσικά οι υποτελείς πολιτικοί μας, σιγά μην ίδρωναν! Εδώ υπάρχει νόμος που αν παίζεις μουσική live στο μαγαζί σου, θα πρέπει να πληρώνεις ταρίφα στους copyright owners, ακόμη και αν παίζεις δικές σου συνθέσεις!!! Οι πολιτικοί μας λοιπόν το ψήφισαν, και το τελευταίο εμπόδιο για την εφαρμογή του νόμου δεν είναι άλλο από το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο που πάντως έχει βγάλει ψήφισμα κατά του ACTA, την ίδια ώρα που η επίτροπος Νίλι Κρόους κινείται σε επικίνδυνα νερά, αφού αφενός επέκρινε το SOPA αλλά αφετέρου δείχνει να υπερασπίζεται το.. ACTA. Ίσως γιατί το πολυνομοσχέδιο βολεύει το εμπορικό ισοζύγιο της Ευρώπης. Από την άλλη, οι δικοί μας πολιτικοί γιατί έχουν σκάσει να υπερασπίζονται τα πνευματικά δικαιώματα;;;...

Beware of the Greek politicians!

Επαναλαμβάνω πως δεν είμαι υπέρ της πειρατείας, αλλά έχω βαρεθεί συγκεκριμένες συμπεριφορές και κλισέ. Ας τα ξεκαθαρίσουμε λοιπόν: Ακούμε στα κανάλια και τους λοιπούς παπαγάλους να λένε πως αν η πειρατεία μειώνονταν κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες τότε η οικονομία (τί θέλει να πει ο ποιητής;) θα επωφελούνταν κατά 351 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο και θα είχαμε... 1.300  θέσεις εργασίας επιπλέον ενώ τα φορολογικά έσοδα θα αυξάνονταν κατά 223 εκατομμύρια ευρώ.

Αυτός είναι ένας από τους μεγαλύτερους και ποιο βλακώδεις μύθους που πλάστηκαν ποτέ! Όλα κύριοι έχουν να κάνουν με το εμπορικό ισοζύγιο. Δεν παράγουμε software, το αγοράζουμε από το εξωτερικό! Αν λοιπόν από την Ελληνική οικονομία υπάρχει αφαίμαξη π.χ. €2.000 για την αγορά ενός προϊόντος της Adobe, τότε το ότι το κράτος θα... βγάλει €400 από τους φόρους είναι ξαφνικά επίτευγμα; Χάνεις από την μια τσέπη €2.000, βάζεις στην άλλη τσέπη €400. Κερδίζεις ή χάνεις; Προσοχή: Δεν προτείνω να αρχίσουμε να... πειρατεύουμε μαζικά για να σώσουμε την οικονομία, απλά τονίζω το κενό του επιχειρήματος πως λιγότερη πειρατεία = καλύτερες συνθήκες για την τοπική οικονομία. Γιατί νομίζουν οι "πανέξυπνοι" ηγέτες μας, π.χ. η πόλη του Μονάχου επέλεξε το Linux για 14.000 Η/Υ την ίδια ώρα που η Microsoft τους έκανε ιδιαίτερα δελεαστική προσφορά; (Στην Ελλάδα τις άδειες τις αγοράζουμε μία-μία πάντως -για μέγιστο κόστος)!

Συζητάμε για ηθική (φυσικά και είναι ανήθικο να αντιγράφεις πνευματική ιδιοκτησία), αλλά ποιος ασχολήθηκε ποτέ με το θέμα ηθικής από την πλευρά των εταιρειών; Οι εταιρείες λογισμικού κλέβουν τους καταναλωτές μπροστά στα μάτια τους, αλλά εκεί δεν υπάρχει κανείς να τους τιμωρήσει γιατί πολύ απλά τα κράτη συμμετέχουν στο φαγοπότι! Για παράδειγμα: Η Adobe πουλάει το Photoshop CS5 στην Αμερική για 700 δολάρια. Στην χώρα μας (και σε όλη την Ευρώπη), το προϊόν έχει μία τιμή της τάξης των €940, δηλαδή με την τρέχουσα ισοτιμία, περίπου 1.200 δολάρια! Ο Ευρωπαίος (ή έστω ο... Έλληνας) χρήστης λοιπόν πληρώνει ένα καπέλο 70%, που ήταν παραπάνω από 100% όταν η ισοτιμία δολαρίου/ευρώ βρίσκονταν στο 1:1.4. Ποιος καρπώνεται αυτό το καπέλο; Πάντως όχι ο τελικός καταναλωτής κύριοι!

Στάνταρ και πειρατεία

Όπως έχει ξαναγραφτεί, ο κόσμος δεν είναι κολλημένος με την χρηστικότητα του Photoshop ή με τις δυνατότητες του Word. Αν είχε την δυνατότητα, ευχαρίστως θα μεταπηδούσε σε ένα άλλο (δωρεάν) πρόγραμμα. Από την στιγμή όμως που συγκεκριμένα προγράμματα έχουν καταστεί defacto standard σε τομείς τους, και εφόσον δεν υπάρχει εναλλακτική, τότε ο χρήστης παγιδεύεται από την αδυναμία της πολιτείας να κατανοήσει την φύση του προβλήματος. Όπως π.χ. κουτσά-στραβά το Open Office δίνει την δυνατότητα καί νόμιμα καί αρκετά συμβατά κάποιος να δουλέψει κείμενα του Office, έτσι θα έπρεπε να "ανοίξουν" μια σειρά από formats, και να κατασκευαστούν συμβατά προγράμματα.

Φεβρουάριος 2012: RIAA vs. Pirate bay (ξανά)

Μέσα Φλεβάρη γίναμε μάρτυρες μιας αρκετά αστείας ανταλλαγής "αλληλογραφίας" μεταξύ RIAA και Pirate Bay. Η RIAA με αφορμή την μεταφορά των servers του The Pirate Bay σε Σουηδικό domain name (για να αποφύγει επιπλοκές τύπου MegaUpload), του επιτέθηκε φραστικά (δια μέσω του αντιπροέδρου της) και μεταξύ άλλων ανέφερε πως το Pirate Bay είναι το "χειρότερο των χειρότερων" και πως "το Pirate Bay είναι ένα από τα ποιο ξεκάθαρα και εμφανή παραδείγματα του γιατί χρειάζονται εργαλεία που να στοχεύουν σε ξένες (εκτός ΗΠΑ) ιστοσελίδες που κλέβουν... Αμερικανικές δουλειές". Η ανακοίνωση ήταν ιδιαίτερα ζουμερή, γιατί πάνω-κάτω, άφηνε να εννοηθεί πως ο... Αμερικανικός νόμος είναι πάνω από όλα.

Η απάντηση του Pirate Bay ήταν (φυσικά) καυστική. Μεταξύ άλλων γράφτηκε: "Το Pirate Bay δεν έχει διασυνδέσεις με τις ΗΠΑ οπότε γιατί να ελέγχεται από αυτές; Πρόκειται για μια βαθιά αντιδημοκρατική διαδικασία την οποία η RIAA προφανώς στηρίζει. Προφανώς το «διαφεύγει από τους νόμους των ΗΠΑ» σημαίνει όχι γεννημένος στις ΗΠΑ, δεν ζει εκεί, δεν εργάζεται εκεί ή δεν θέλει να σας φιλήσει τον κώλο"... ενώ λίγο πριν το τέλος της επιστολής-απάντησης του Pirate Bay διαβάσαμε: "Παρακαλούμε σταματήστε να αποκαλείτε τον εαυτό σας (σσ. RIAA) δημιουργική κοινότητα. Δεν είστε κοινότητα, είστε ένας συνασπισμός μερικών από τις ποιο πλούσιες εταιρείες στον κόσμο. Και το μόνο πράγμα που δείχνετε να είστε δημιουργικοί είναι οι λογιστικές σας διαδικασίες".

Σίγουρα και ασχέτως αν οι ανακοινώσεις τύπου και οι απαντήσεις αποτελούν ένα παιχνίδι εντυπώσεων, είναι χαρακτηριστικό το ότι κάποιοι θεωρούν πως προκειμένου να μαζέψουν τα φραγκοδίφραγκα που τους αντιστοιχούν, όλος ο κόσμος θα πρέπει να τους κάνει τεμενάδες...

The End?

Βρισκόμαστε μπροστά σε ένα σταυροδρόμι. Ο ανώνυμος χρήστης του ίντερνετ γίνεται επώνυμος, χάρις τα κοινωνικά δίκτυα ή τις υπηρεσίες των Microsoft/Google. Σύντομα δε, οι υπηρεσίες cloud θα μεταφέρουν ακόμη μεγαλύτερο κομμάτι της ανεξαρτησίας μας από τον τοπικό υπολογιστή στο ίντερνετ. Σε αυτό το σταυροδρόμι υπάρχει ένας μονόδρομος, αυτός του να αφήσουμε τρίτους να ξεκλέψουν προς όφελος τους, τις ελευθερίες μας και τα δικαιώματα μας. Ας μην τους το επιτρέψουμε. "Πρωτοβουλίες" τύπου SOPA, PIPA, ACTA κ.λπ., αποτελούν προϊόν πίεσης των Lobbies προς τις κυβερνήσεις.

Τέτοια νομοθετήματα-τέρατα, αγνοούν τελείως τα θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών, προκειμένου να εξασφαλίσουν περισσότερα κέρδη για τις ιδιωτικές τους εταιρείες.

Μόνο που ο νόμος υπάρχει για να προστατεύει τους πολίτες, όχι τις κερδοφορίες...