Η κατάσταση της πληροφορικής το 2019

Συνταξη / Επιμελεια: Θεόδωρος Χατζηκώστας | 29 Μαϊου 2019
Posted in λογισμικό - Γενικά Θέματα

Κάθε χρόνο ο πρόεδρος των ΗΠΑ απευθύνει ένα νέο μήνυμα προς τον λαό. Εδώ στο OEM.gr, η αρθρογραφία μας έχει καταστεί σχεδόν... ετήσια και έτσι είπαμε να τρολάρουμε αυτή μας την συνέπεια με ένα άρθρο σχετικά με όλα όσα βλέπουμε ή θα δούμε στον χώρο των υπολογιστών και της πληροφορικής γενικά μέσα στο έτος που διανύουμε.

1. Φτήνια στην αγορά

Πέρσι τον Γενάρη, ένα SSD χωρητικότητας 240GB κόστιζε κάπου €80. Αυτή τη στιγμή, ένα τέτοιο SSD κοστίζει κάπου €38, και για πρώτη φορά αυτή η τιμή είναι χαμηλότερη από έναν 2.5” μαγνητικό δίσκο των 500GB!

Πέρσι, οι κάρτες γραφικών επιδόσεων απλά δεν υπήρχαν και αν ήσουν τυχερός και μπορούσες να αποκτήσεις μία, πλήρωνες ποσά της τάξης των χιλίων ευρώ και βάλε. Η πτώση του mining στα κρυπτονομίσματα είχε αρνητική επίδραση στην ζήτηση και θετική επίδραση στο κόστος που έπεσε στο μισό και βάλε.

Όσο για τις μνήμες, οι DDR4 έχουν και αυτές πολύ χαμηλότερο κόστος με πέρσι. Ναι είναι lobbying-free season, τρέξτε και αγοράστε τώρα! Windows 10 χωρίς 8GB RAM είναι Windows Vista χωρίς... Χωρίς 8GB RAM!

2. Apple, μια εταιρεία που δυστυχώς ακόμη υπάρχει

Όσοι τακτικοί διαβάζουν τα άρθρα μας, θα γνωρίζουν την αντιπάθεια (πολλές φορές έχω εξηγήσει το γιατί) στα Mac και γενικά την Apple. Δεν είναι θέμα ενός βίτσιου επειδή λ.χ. εξαφανίστηκαν πολύ καλύτερα μηχανήματα και brands (βλ. Commodore, Amiga) και επιβίωσαν τα Apple. Όχι. Είναι το γεγονός πως πρόκειται για μηχανήματα κλειστά, και υπερκοστολογημένα.

Για το πρώτο τι να πρωτοπούμε; Η Apple όσα λεφτά και να έχει κρυμμένα σε φορολογικούς παραδείσους, ακόμη και αν αυτά ξεπερνούν τα αποθεματικά του αμερικάνικου κράτους, δεν παύει να είναι μία και μόνο εταιρεία. Δεν είναι χαζή να πιστεύει πως μπορεί να κατασκευάσει καλύτερες κάρτες γραφικών από την NVidia ή την AMD ή να αναπτύξει δικές της μνήμες. Κοινώς, από το ίδιο ράφι που ψωνίζουν οι Lenovo, Dell, Sony, Toshiba, Acer, HP, Turbo-X (/irony) από το ίδιο αγοράζει και η Apple. Επειδή όμως μιλάμε για γαμ^&ένους ηλι&@ους  κατ' εμέ (ή ιδιοφυίες στα οικονομικά κατ' άλλους), οι της Apple προσπαθούν με διάφορες μαμουνιές να μην επιτρέψουν να την βγάλετε φτηνά αν αποφασίσετε να επισκευάσετε ή να αναβαθμίσετε το αγαπημένο σας Mac. Το ότι το πιστοποιημένο από την Apple SO-DIMM της Kingston κοστίζει δύο φορές όσο αυτό για όλα τα άλλα laptop είναι ένα παράδειγμα. Το ότι θα αλλάξουν την μορφή του connector ώστε να μην μπορείτε να βάλετε ένα κοινό M.2 drive στο Apple σας (παρά μόνο το δικό τους που κοστίζει 3~5 φορές περισσότερο), δείχνει ακριβώς το ποιόν της εταιρείας. Δεν την ενδιαφέρει η ανάπτυξη της πληροφορικής ή η συμβατότητα. Μόνο τα λεφτά.

Στην ζωή μου έχω συναντήσει άπειρους ανθρώπους που ονειρεύονται να αγοράσουν MacBook. Ο λόγος; Δεν τον γνωρίζουν καν. Καταλήγουν με ένα μηχάνημα ακριβό, που δεν επισκευάζεται ή αναβαθμίζεται σε λογικές τιμές και που ίσως αναγκαστούν να του εγκαταστήσουν... Windows! Με τόση διαφήμιση σε τόσες σειρές του Hollywood, δεν απορώ, απορώ μονάχα για το πως είναι δυνατόν στην Ελλάδα της κρίσης κάποιοι να αγνοούν ακόμη τα προφανή.

Πριν λίγες ημέρες υπέπεσε στην αντίληψη μου, ένα βίντεο από έναν τεχνικό Mac που έλεγε πως δεν θα μπορεί να επισκευάσει την φόρτιση των νέων MacBooks (αλλάζοντας ένα απλό ολοκληρωμένο) γιατί στα νέα μοντέλα προφανώς η εταιρεία εξαφάνισε όλα τα parts (πρέπει να ζήσουν και τα Mac Stores):

Αυτή ήταν και αυτή είναι η Apple.

Και αφού βγάλαμε όλη μας την χολή για αυτήν, στα καλά νέα της ημέρας, ακούγεται πως η Apple σκοπεύει να απαγκιστρωθεί από την x86-x64 αρχιτεκτονική (δηλαδή από τους επεξεργαστές της Intel και της AMD) και να πεταπηδήσει σε ARM επεξεργαστές ακόμη και για τους σταθερούς και φορητούς της υπολογιστές.

Θα ήταν μια ενδιαφέρουσα εξέλιξη, καθώς αν ποτέ συνέβαινε κάτι τέτοιο, μπορεί επιτέλους να σήμαινε και το τέλος των υπολογιστών Apple (που στο κάτω-κάτω της γραφής κάνουν ελάχιστο τζίρο στην εταιρεία συγκρινόμενοι με όλα τα άλλα προϊόντα). Ας το αναλύσουμε λίγο: Από την μία, ναι, η Intel και η AMD ακόμη παράγουν δεινοσαύρους σε σχέση με την ARM. Οι Core i3/i5/i7 και οι αντίστοιχοι Ryzen αποτελούν τέρατα κατανάλωσης και η Apple σχεδιάζοντας τον «δικό της» επεξεργαστή (μια υποέκδοση της ARM τεχνολογίας ουσιαστικά), θα απαγκιστρωθεί από τρίτους κατασκευαστές, θα αυξήσει τα κέρδη της και θα γλυτώσει από όλους αυτούς τους Mac emulators των καταραμένων PC.

Είναι αισιόδοξοι; Ναι, προφανώς για δύο λόγους. Ο πρώτος είναι πως έχουν κάνει επιτυχημένα την μετάβαση αυτή άλλες τρεις φορές: Από τον 6502 στην αρχιτεκτονική του 680xx, από τους 680xx στους PPC και από τους PPC επεξεργαστές στους x86-x64.  Επιπρόσθετα, ίσως νιώθουν αισιόδοξοι από τις... μετρήσεις που έχουν βγει εδώ και μήνες και που υποστηρίζουν πως ένας Cortex-A76 έχει αντίστοιχη απόδοση με έναν... Core i7.

Μακάρι να πάει η Apple σε ARM επεξεργαστή. Πρώτον γιατί μπορεί να αναφέραμε τρεις μεταβάσεις στην πράξη όμως, είχαμε μόνο μία: Την εποχή του 6502 δεν υπήρχε συμβατότητα μεταξύ κανενός μηχανήματος, οπότε η μετάβαση στην 680xx  αρχιτεκτονική ήταν βελούδινη. Στην μετάβαση από τον 680xx στον PPC, ουσιαστικά ήταν η ίδια εταιρεία-κατασκευαστής που συμμετείχε (Motorola) και η συμβατότητα μέσω classic mode ήταν εφικτή μέχρι να θεμελιωθεί η PPC βάση λογισμικού. Ουσιαστικά η μοναδική σοβαρή μετάβαση (από PPC σε x86-x64) επιβραβεύτηκε από την ίδια αγορά, καθώς έπαψαν οι ανησυχίες της Wall Street για το μέλλον της Apple αν αυτή παρέμενε προσκολλημένη στους παρωχημένους και αργούς PPC επεξεργαστές. Bottom line, αν μεταπηδήσει η Apple σε full ARM mode, να μην είναι σίγουροι κάποιοι πως η αγορά θα απαντήσει με τον ίδιο ενθουσιασμό όπως πριν.

Δεύτερον και πιο αστείο: Το Geekbench δεν λέει την αλήθεια. Τα συνθετικά benchmarks είναι η μεγαλύτερη απάτη μετά τις πυραμιδικές εταιρείες, και υπάρχει πολύ καλός λόγος γι΄αυτό:

Αν λ.χ. ένας Core i5 έχει μια HD4000 κάρτα γραφικών για το ανάθεμα, είναι φυσικό να τρώει ξύλο σε κάποια benchmarks όχι από τον Cortex-A76 αλλά και από έναν... PentiumG2020 με μια NVidia GT1030! Αν ένας επεξεργαστής έχει dedicated encoding unit για βίντεο και ένας άλλος όχι, τότε ο πρώτος μπορεί να χρειαστεί 1 δευτερολέπτο για κάτι που ο δεύτερος ίσως χρειαστεί τριάντα! Αυτό σε μετρήσεις δείχνει εντυπωσιακό. Σε real life απόδοση, τίποτα, αφού οι υπολογιστές επιδόσεων έχουν την κάρτα γραφικών για αυτή τη δουλειά και όχι τον επεξεργαστή. Οι ARM μπορεί λοιπόν να τα καταφέρνουν μια χαρά σε κατανάλωση, αλλά σε θέματα πραγματικής απόδοσης, ένας Core i7 ή ένας Ryzen μασουλάει και φτύνει οποιονδήποτε ARM επεξεργαστή, τωρινό ή μελλοντικό. Οπότε, είτε η Apple θα πρέπει να υπερβεί εαυτόν, είτε να βάλει το marketing department να συγκρίνει την HD3000 κάρτα γραφικών με τις δικές της υλοποιήσεις.

3. Η Microsoft και οι φίλοι της

Η Microsoft συνεχίζει ακάθεκτη την αυτό-υπονομευτική της πορεία, σπάζοντας τα νεύρα όλων με κάθε νέο update των Windows 10 που επιστρέφει τις ρυθμίσεις στα default, με αποτέλεσμα να μην λειτουργούν δίκτυα, συσκευές, πρότυπα, κ.λπ. κ.λπ.

Δεν είναι όμως μόνον αυτό: Τα Windows 10 προσπαθούν να αλλάξουν αργά τις συνήθειες μας την ίδια στιγμή που συμπεριφέρονται πολύ χειρότερα σε σχέση με τα Windows 7. Παράδειγμα: Η αυτόματη τακτοποίηση εικονιδίων στα Windows 10 είναι πολύ χειρότερη σε σύγκριση με αυτή των Windows 7. Δοκιμάστε να βάλετε εικονίδια στην θέση άλλων και θα καταλάβετε. Δεύτερον: Όσο οι «αόρατες» εκδόσεις των Windows 10 εγκαθίστανται με το έτσι θέλω, τόσο διάφορα πράγματα από το παλιό UI (User Interface) μεταφέρονται και μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά στο νέο. Για παράδειγμα, η επιλογή του default πληκτρολογίου (που τόσο γελοιωδώς ξεκινάει από Ελληνικά), ενώ στις προ 1800 εκδόσεις υπήρχε τόσο στο παλιό όσο και στο νέο interface, πλέον υπάρχει μόνο στο καινούργιο.

Δεν είναι πρόοδος αυτό το interface. Τα κρυμμένα sliding bars στα δεξιά κάθε παραθύρου δεν είναι ανάγκη να είναι κρυμμένα γιατί ο υπολογιστής δεν είναι tablet ή κινητό να μην έχει χώρο η οθόνη. Ο υπολογιστής είναι ένα τέρας που η οθόνη του έχει ανάλυση από 1080x1060 έως άπειρο.

Επιπλέον, ενώ στα Windows 7 σε κάθε αναδυόμενη λίστα μπορούσες να χρησιμοποιήσεις το πληκτρολόγιο μία και δύο φορές για να βρεθείς στην επιλογή που ήθελες, στα Windows 10 δεν μπορείς! Για παράδειγμα αν λ.χ. στην λίστα γλώσσας πατούσες πρώτα «Ε» και μετά «Λ» θα πήγαινες «Ελληνικά». Αν το κάνεις στα Windows 10, θα πας στα... «Λάνγκι»!

«Σιγά το πρόβλημα» θα πουν κάποιοι. Οκ. Δεν διαφωνώ πως είναι μικρολεπτομέρειες, αλλά στο τέλος της ημέρας, το interface των Windows 10 θα έπρεπε να είναι καλύτερο από αυτό των Windows 7 και όχι το ανάποδο. Δυστυχώς, όποιος έχει παλιό υπολογιστή, ακόμη και αν διαθέτει SSD, τα Windows 10 αποτελούν αυτή τη στιγμή πρόβλημα.

Και όπως έχω γράψει χιλιάδες φορές, πίσω από το user interface, θα βρούμε το παλιό καλό registry των Windows 3.1. Ή αν θέλετε πραγματικά να προβληματιστείτε, αναζητείστε την ημερομηνία κατασκευής των default Bluetooth drivers των Windows 10. Θα εκπλαγείτε όταν διαπιστώσετε πως αυτή αντιστοιχεί σε μια ημερομηνία (21-6-2006) κατά την οποία το πιο σύγχρονο λειτουργικό σύστημα της Microsoft ήταν τα Windows XP!

Η Microsoft έχει δημιουργήσει ένα τέρας λογισμικού, δεν ξέρει πώς να το διαχειριστεί και έτσι το μόνο που κάνει είναι να σοβατίζει την πρόσοψη, να κάνει τους πάντες να ασχολούνται με οτιδήποτε πλην του πυρήνα. Δεν υπάρχει όραμα, μονάχα η ελπίδα να ξεκλέψουν την δόξα και τα λεφτά από την Google και την Apple αντιγράφοντας τις πρακτικές τους.

4. Η κάρτα γραφικών της Intel

Μια φορά και έναν καιρό κάπου στα ‘90s υπήρχε μια εταιρεία που θα κατασκεύαζε ένα φοβερό chip γραφικών (Caipirinha) που θα ξεπερνούσε κάθε AGP κάρτα γραφικών σε απόδοση. Για πολύ καιρό ακούγονταν το όνομα, ποτέ δεν κατασκευάστηκε. Ίσως η νέα κάρτα γραφικών της Intel να πρέπει να ονομαστεί Caipirinha, για να ξορκίσει το κακό ή έστω για να κάνει τους παλαιότερους να χαμογελάσουν.

Μια Intel που προσέλαβε μεγάλα κεφάλια για να υποστηρίξει (στα σοβαρά αυτή τη φορά) την είσοδο της στην αγορά των καρτών γραφικών. Θα τα καταφέρει; Δύσκολο. Πρώτον γιατί το 2020 ο ανταγωνισμός μεταξύ AMD και NVidia θα έχει δημιουργήσει νέα μοντέλα, πολύ πιο μπροστά από ότι σχεδιάζει αυτή τη στιγμή η Intel. Κατά δεύτερον, γιατί είναι Intel και δεν πρόκειται να είναι φτηνή προκειμένου να κερδίσει την μεσαία-μικρή κατηγορία. Τρίτον, η NVidia και αργότερα η ATi (πλέον AMD) τσάκισαν τον ανταγωνισμό στις κάρτες γραφικών, αφήνοντας  το κομμάτι της κατασκευής της κάρτας καθ' αυτής σε τρίτους (Asus, Gigabyte, Sapphire, XFX, MSI κ.λπ.) επικεντρωνόμενες μόνο στον σχεδιασμό και χονδρική πώληση του chip. Αν η Intel πουλάει μόνη της το πακέτο (που δεν βλέπω να κάνει κάτι άλλο γιατί πάντα μισούσε τους 3^rd party κατασκευαστές) τότε η επιτυχία της θα είναι μάλλον ίδια με αυτή των... Windows για ARM επεξεργαστές! Θέλετε και άλλο;  Η AMD κατασκευάζει την HBΜ μνήμη, η NVidia χρησιμοποιεί GDDR6 μνήμη από την Hynix (?) η Intel θα πρέπει να βρει έναν προμηθευτή που δεν έχει μηνύσει στο παρελθόν . Τέλος, η GTX2080 Ti εν έτει 2018 διέθετε 18.6 δισεκατομμύρια τρανζίστορ. Απ' ότι ακούγεται, η Intel αρχές του 2018 παρουσίασε ένα πρωτότυπο (που μπορεί να μην σημαίνει και τίποτα but still...) με μόλις 1,5 δισ. τρανζίστορ! Καλή τύχη με αυτό παιδιά!

Και μιας και πιάσαμε στο στόμα μας την Intel, καθώς ανακαλύφθηκε και νέα τρύπα ασφάλειας στους επεξεργαστές της (που μάλιστα είναι... αποκλειστικότητα και δεν αγγίζει τους AMD) κάποια εταιρεία αποφάσισε να τρέξει μετρήσεις για να δει πόση απόδοση χάνεται αν εγκατασταθούν όλα τα patches και αν απενεργοποιηθεί το Hyperthreating που είναι υπεύθυνο για τα μισά από όλα τα bugs των επεξεργαστών της. Το αποτέλεσμα: Κάπου 14~16% μέσος όρος απώλειας απόδοσης σε σχέση με την AMD, με αποτέλεσμα η τελευταία να την έχει φτάσει σε ταχύτητα χωρίς καν να χρειαστεί να παρουσιάσει την 3^η γενιά Ryzen που θα διαθέτει και PCIe Gen5 interface!

5. Adobe - δεν θα γράψω καν τον αρχικό τίτλο γιατί είναι μηνύσιμος!

Μιλώντας για  de facto μονοπώλια, πως θα μπορούσαμε να αφήσουμε εκτός κάδρου την αγαπητή μας Adobe. Αν άλλωστε η Microsoft έχτισε το πλαίσιο της χρήσης λογισμικού, τότε η Adobe ήταν αυτή που το... τερμάτισε και φυσικά συνεχίζει να... καινοτομεί.

Η τάση γενικά στον κόσμο μας δεν είναι άλλη από το να πουλάμε αέρα και μάλιστα συνεχώς. Η πώληση λογισμικού από μόνη της δεν είναι αρκετή πλέον. Αν εγώ αγοράσω το Office 2013 ή το Photoshop CS6, μπορεί να μην χρειαστεί να ξανακάνω αγορά για χρόνια ή ποτέ!

Αυτό το.. αντικαπιταλιστικό πρόβλημα οι σύγχρονοι τιτάνες της πληροφορικής προσπαθούν να το λύσουν με τις.. υπηρεσίες Cloud! Η Adobe λοιπόν εδώ και λίγο καιρό αποφάσισε να πάει full cloud, «σπάζοντας» το δημοφιλές της πρόγραμμα επεξεργασίας φωτογραφιών (Lightroom) σε κανονική και cloud έκδοση, με την τελευταία να προσφέρει ένα τεράστιο χώρο στο «σύννεφο» (1TB) για το κόστος των $19.99 κάτι που ειρωνικά θα κοστίσει κάτι παραπάνω σε.. ευρώ.

Εναλλακτικές υπάρχουν πολλές. Λ.χ. πριν δύο χρόνια, είχαμε δημοσιεύσει ένα άρθρο με τίτλο "Το καλύτερο ελέυθερο λογισμικό για δημιουργικούς ανθρώπους". Σε αυτό μπορούσε κάποιος να βρει προγράμματα επεξεργασίας RAW φωτογραφιών και όχι μόνον, με δυνατότητες παραπλήσιες αυτών του Adobe Lightroom, χωρίς να πληρώσει φράγκο!

Εναλλακτικά δε στην λαίλαπα της συνδρομής, υπάρχουν προγράμματα τρίτων κατασκευαστών που πραγματικά  βγάζουν μάτια. Για παράδειγμα το Affinity Photo που με 55€ αγορά, κάνει.. «παπάδες»:

Δυστυχώς οι παραπάνω προτάσεις αφορούν κυρίως ερασιτέχνες, καθώς ο επαγγελματίας γραφίστας δεν έχει την πολυτέλεια της απόκλισης από τα στάνταρ προγράμματα. Και μπορεί σήμερα η Adobe να προσφέρει ακόμη την δυνατότητα χρήσης της off-line έκδοσης, αύριο όμως κανείς δεν ξέρει τι θα γίνει - και καμία επιτροπή ανταγωνισμού δεν θα ασχοληθεί καν με το θέμα!

«Που είναι το πρόβλημα;» θα ρωτήσει κάποιος. Η απάντηση είναι στην είδηση παρακάτω:

«Η Adobe απειλεί με μηνύσεις χρήστες που χρησιμοποιούν παλαιότερες εκδόσεις του λογισμικού της!»

Δεν είναι αστείο, μπορείτε να διαβάσετε εδώ το πλήρες άρθρο.

Κοινώς, αγοράζετε νόμιμα ένα λογισμικό και στα ψιλά γράμματα αυτό λέει πως αν η εταιρεία αύριο ξυπνήσει από την λάθος πλευρά, σταματάει να το υποστηρίζει και εσείς δεν μπορείτε πλέον να το χρησιμοποιείτε (αγοράστε την καινούργια έκδοση βρε). Ή με όρους που δεν συνάδουν με την τρέλα του λογισμικού, εγώ αγοράζω ένα αυτοκίνητο (λ.χ. ένα Ford Focus) και μεθαύριο η Ford το αποσύρει από την αγορά και με απειλεί με μηνύσεις αν συνεχίσω να το χρησιμοποιώ για τις μετακινήσεις μου. Για να το μεταπωλήσω σε τρίτο χρήστη, ούτε λόγος φυσικά! Και εις κατώτερα Adobe!

6. Η φτήνια θέλει μεταχειρισμένα

Αυτή την στιγμή συναντάμε refurbished PCs ακόμη και σε δημόσιους οργανισμούς και αυτό σημαίνει πως υπάρχει μεγάλη διείσδυση αυτών στην Ελληνική αγορά. Και γιατί όχι; Γιατί να δώσει κάποιος €650 για ένα Core i3 όταν με €240 μπορεί να αγοράσει έναν Core i5 τέταρτης γενιάς και μάλιστα με εγγύηση αντιπροσωπείας; Just saying…

7. Όχι άλλο RGB και μηχανικά πληκτρολόγια

Για όσους ζορίζεστε να πληρώνετε €100 για μηχανικά πληκτρολόγια την ώρα που ο αποδέκτης δεν χρησιμοποιεί καν shortcuts στο Fornite, αγοράστε του ένα πληκτρολόγιο μεμβράνης με anti-ghosting. Έχει την ίδια αίσθηση, έχει RGB και κοστίζει το ένα τρίτο με ένα τέταρτο του… real thing.
Όσο για το RGB ως τάση, όσοι από εσάς αγοράζετε σήμερα στο παιδί σας μνήμες RGB και κάθε είδους λαμπάκια για τον υπολογιστή του, να ξέρετε πως αυτό το παιδί αύριο θα ακούει Γονίδη μέσα στο αμάξι του στην διαπασών την ίδια στιγμή που στο πάτωμα θα έχει φωτισμό νέον και λεντάκια στους υαλοκαθαριστήρες. Σκεφτείτε  καλά λοιπόν τις συνέπειες του ολισθήματος σας.

Επίλογος

Συγνώμη αν σας ζαλίσαμε με τα... προβλήματα των μεγάλων την πληροφορικής. Απλά πέρασε τόσος καιρός από το τελευταίο άρθρο και επειδή δεν έχουμε εισόδημα από την ιστοσελίδα ούτε χρόνο για να αρθογραφούμε καθημερινά, δυστυχώς το OEM.gr, μία ιστοσελίδα που πήγε κόντρα στο αίσχος της click-bait λαίλαπας, που προσπάθησε να παράγει ποιοτικά άρθρα, θα συνεχίσει σε πολύ πιο χαλαρούς ρυθμούς…